30-Daagse: geleidelijk kouder. En daarna ook koud?

[TMCThomas]

30-Daagse: geleidelijk kouder. En daarna ook koud?


Foto gemaakt door Geurt van Roekel ~ Amsterdam

Het einde van de oktobermaand komt in zicht. Met de 30-daagse verwachting van vandaag komen we al een heel eind de novembermaand in. En één keer per maand, en dat moment is vandaag, kunnen we zelfs 3 maanden vooruit kijken. Tot en met januari dus.

Als we nu naar de weerkaarten kijken, dan lijkt zich boven de Oceaan een westcirculatie in te stellen, met lagedrukgebieden in het noorden en een sterk hogedrukgebied bij de Azoren. Als zo'n verdeling standvastig is, zoals in de afgelopen winter, dan wordt de ene na de andere storing met wind en regen op Europa afgevuurd en zou het de komende tijd vooral zacht zijn met temperaturen die vaak duidelijk boven de normaal voor de tijd stijgen.

Epsilon drukt zijn stempel
De orkaan Epsilon, die op de Oceaan ligt en de komende dagen een 'gewoon' lagedrukgebied wordt, drukt echter zijn stempel op de gebeurtenissen. Aan de voorzijde van de orkaan wordt namelijk warme lucht naar het noorden gestuwd en als reactie daarop vormt zich boven het midden van de oceaan een sterke bovenluchtrug. En het is die rug die op zijn beurt in het gebied tussen IJsland en de Britse eilanden koude lucht zuidwaarts stuurt.
Die koudere lucht dringt zondag Nederland binnen. Zag het er eerder deze week nog naar uit dat de zondag onder invloed van een hogedrukgebied boven het continent een mooie, bijna nazomerse dag zou worden, de nieuwe ontwikkeling is er de oorzaak van dat het nu flink gaat regenen op de overgang met de koudere lucht die ons land binnendringt.

Week 1: van 26 oktober tot en met 1 november
Ook voor het vervolg van de komende week heeft de verandering van het weekend invloed. Zag het er eerst naar uit dat zich een strakke westcirculatie zou instellen, door de invloed van Epsilon die een bijzonder sterk lagedrukgebied in het zadel helpt golft de straalstroom toch weer veel meer. Maandag en dinsdag lijken dan ook twee aardige dagen te worden met nu en dan zon en alleen in het westelijke kustgebied een paar buien. Er waait die dagen een straffe zuid- tot zuidwestenwind en het wordt rond 12 graden.
Vanaf woensdag krijgt het restant van Epsilon meer invloed. Het wordt dan enkele dagen wisselvalliger met nog steeds een straffe zuidwestenwind en ongeveer 13 graden. Tegen het einde van de periode trekt een nieuwe golf in de straalstroom en komt over Frankrijk een sterk hogedrukgebied naar het noorden.

Week 2: van 2 november tot en met 8 november
Terwijl het nieuwe hogedrukgebied zijn centrum op de Oceaan ten westen van de Britse eilanden lijkt te krijgen (eigenlijk het Azorenhoog, maar dan op een veel noordelijkere plek), is het in Nederland de vraag of de as ten noorden, boven of ten zuiden van ons komt te liggen. Daarvan hangt de windrichting af. De neerslagkansen nemen in elk geval duidelijk af en de temperaturen gaan overdag omlaag van 13 a 14 graden aan het begin van de periode tot 10 of 11 graden aan het einde. Daarbij wordt de kans op koude nachten groter.

Week 3: van 9 november tot en met 15 november
Het centrum van het hogedrukgebied schuift verder op en lijkt in het zeegebied tussen IJsland en de Britse eilanden terecht te komen. In Nederland krijgt de wind hierdoor een meer noordelijke voorkeursrichting en daarmee kan koudere lucht naar het zuiden stromen. Nu is het nog maar begin november, dus winterweer hoeven we daar zeker niet van te verwachten (ook met het ook op de nog warme zee), maar er worden wel beneden normale temperaturen verwacht. Ook kunnen koude nachten met misschien wel lichte vorst voorkomen als het eens wat langere tijd opklaart. Storingen kunnen ons vanuit het noorden ook bereiken, dus lijkt het tevens weer iets wisselvalliger te worden.

Week 4: van 16 november tot en met 22 november
Nog steeds wordt het hogedrukgebied in het zeegebied tussen IJsland en de Britse eilanden berekend, alleen neemt het signaal door toenemende onzekerheid wel af. Uitgaande van een nauwelijks veranderend circulatiepatroon, lijkt ook dit een relatief koude week te worden met beneden normale temperaturen, in heldere nachten kans op lichte vorst en een verder aanhouden van de (lichte) wisselvalligheid, omdat storingen ons wel kunnen bereiken.


Foto gemaakt door WCS

Hoe dan verder?
Voor de periode daarna wordt het spannender. Het Europese model laat tegen het einde van november en in de eerste week van december de kans op een westcirculatie weer wat toenemen, tot ongeveer 30 procent. Een ongeveer even grote groep komt dan met een blokkade boven Scandinavië op de proppen en zo'n 10 tot 20 procent van de berekeningen ziet nog steeds een hogedrukgebied boven de Oceaan, of een situatie met hogedruk in het noorden en lagedruk in het zuiden, leidend tot een negatieve NAO-index.

DTN en WCS, waarmee we bij het opstellen van dit type verwachtingen samenwerken, voorzien ook een omslag naar kouder weer, in de loop van de eerste novemberhelft. Met de nu ook door het Europese model ingetekende blokkade op de Oceaan. Of die koude trend daarna in december en januari aanhoudt, hangt in grote mate van de ontwikkeling van La Niña af, zo betogen de experts daar. Wordt La Niña sterk, met de grootste temperatuurafwijkingen op het centrale deel van de Grote Oceaan, dan ligt een terugkeer naar een situatie met een westcirculatie voor de hand, zoals de afgelopen winter het geval was. De kans op een dergelijk scenario wordt op ongeveer 25 procent ingeschat.


Foto gemaakt door WCS
Blijft La Niña gefocust op het oosten van de Grote Oceaan en wordt ze niet meer dan middelmatig sterk, dan lijkt de poolwervel in de loop van december zwakker te worden en maakt een westcirculatie minder kans. Helemaal als dan ook de invloed van de start van de nieuwe zonnevlekkencyclus mee gaat spelen. De kans is dan groter dat het koudere regime ook in december en in januari aanhoudt. De kans op dit scenario wordt op 20 procent ingeschat.

Vroege winterverwachting staat nog
De voorkeur heeft nog steeds het scenario zoals we dat in de vroege versie van onze winterverwachting al hebben geschetst. Een opbouw naar een drukverdeling dus die in de loop van november tot kouder weer leidt met kans op vroeg winterweer tegen het einde van de maand en in december. Vanaf januari dan waarschijnlijk de overgang naar een westcirculatie die de rest van de winter aanhoudt. Een beetje van beide uitersten dus.

Door: Reinout van den Born
Bron: weer.nl