Onweerskansen 2020 - Algemene vooruitzichten

[Armand]

Het onweersseizoen staat weer op het punt om te beginnen, nu dagelijkse gang een grotere rol gaat spelen en er meer onstabiliteit kan ontstaan. Tijd voor het algemene onweerskansen topic 2020 te openen!

Het fenomeen onweer is een machtige weerstoestand voor veel mensen. Onweer heeft iets groots, iets energieks, maar ook iets gevaarlijks. Het onweer, en de belevenis ervan, verschilt elke keer weer opnieuw. Van één enkele ontlading tijdens een plensbuitje, tot een heuse supercel. Onweer doet iets met onze emoties als mens, zeker bij deze groep weerliefhebbers. Je kunt er zelf ook energiek en opgefokt van raken. Iedere (onweers)liefhebber herkent wel de onstabiele zomerdagen met voorafgaand het bestuderen van de CAPE kaarten en fijnmazige weermodellen. Soms loopt het uit op een teleurstelling, soms op een voltreffer en vaak hier ergens tussenin. Een onweersbui is ook een hele belevenis; weerlichten en zacht gerommel in de verte, gevolgd door prachtige wolkenformaties, waarna het los gaat met felle flitsen en krakende donders. Uren lang naar buiten kijken, de buienradar in de gaten houden, etc. Afijn, hierbij deze leuke intro van het fenomeen onweer, ik kan er nog wel uren mee doorgaan 😉

Desalniettemin wil ik toch ook even stilstaan bij de gevaren van onweer. Ook als onweersliefhebber kan je kijk op onweer een stuk negatiever worden bij het meemaken van de gevaarlijke gevolgen van onweer. Onweer is en blijft een dodelijk weerfenomeen en ook de bijkomende verschijnselen (windstoten, hagel, overvloedige regen, soms windhozen/tornado's) kunnen enorme schade aanrichten. Ik hoop dat niemand dit ooit van dichtbij gaat meemaken, maar het is zeker iets om in je achterhoofd te houden en daarmee de gebruikelijke adviezen om jezelf en anderen te beschermen tegen onweer goed in acht te nemen.

Een goede onweersverwachting opstellen is zeer lastig. Heel veel factoren zorgen samen voor het ontstaan van een onweersbui, dat zijn bijvoorbeeld onstabiliteit (CAPE), warmte, vochtige lucht, windschering, timing, etc. Met name de factor warmte is bijvoorbeeld ook weer een onzekere factor op zichzelf. Zo kan bewolking en een zeewind de warmte flink temperen, waardoor onweersbuien toch uitblijven. We hebben dit al vaker gezien in het verleden. Twee belangrijke parameters voor het voorspellen van de mogelijke ernst van onweersbuien zijn de windschering en CAPE. Even kort toelichtend:
- CAPE is een waarde om onstabiliteit aan te geven. Het geeft letterlijk aan hoeveel energie er in de lucht hangt. Bij warme én vochtige lucht kunnen CAPE waardes flink oplopen. Hoe hoger de CAPE, hoe zwaarder het onweer kan worden. Dit uit zich vooral in een hoge bliksemfrequentie en vorming van hagel.
- Windschering is het verschil tussen de windkracht en windrichting op verschillende luchtniveaus. Hogere windschering is vaker aanwezig nabij lagedrukgebieden met bijbehorende fronten en nabij de straalstroom. Windschering is juist niet afhankelijk van warmte en vocht, zoals bij de CAPE wel het geval is. Hoe hoger de windschering, hoe dynamischer de lucht en hoe zwaarder het onweer kan worden. Dit uit zich bij hoge windschering met name in zware windstoten en mogelijk windhozen/tornado's.

Deze grafiek laat de interactie tussen CAPE en windschering mooi zien:


Vooral de windschering is dus een belangrijke factor om zware onweersbuien te creëren, ook bij weinig CAPE. Windschering zorgt voor een hogere organisatiegraad. Is er veel CAPE aanwezig, maar weinig windschering, dan leidt dit tot het typische warmte-onweer. De combinatie hoge windschering én hoge CAPE zorgt voor de vorming van gevaarlijke supercellen.

Als afsluiting; hoe vaak komt onweer nou eigenlijk voor in Nederland? Gemiddeld zien we ongeveer 20-25 onweersdagen in het oosten van het land, tot een ruime 30-35 onweersdagen in een strook van Breda tot Utrecht. Dit zijn echter alleen de onweersdagen (waarbij slechts 1 ontlading ook al 'onweersdag' telt) en zegt niets over de intensiteit van het onweer. De zwaarste onweersbuien komen gemiddeld meer voor in het binnenland, de zuidoostelijke helft van het land. Hier is vaak de meeste warmte en daarmee energie aanwezig.

Hierbij de intro voor het nieuwe onweerskansen topic. Vragen en discussies over kansen op onweer kunnen de komende maanden hier besproken worden, veel plezier! 😉

[flyineddy]

Bedankt Armand!
Ik vroeg mij vanochtend toevallig net af of het niet eens tijd werd voor dit topic.
Mooi inleidend stuk en een handige afbeelding.
Ik kwam een tijdje geleden op Wikipedia (pagina: Mesoscale Convective System) ook een diagram tegen met de verhouding CAPE/windschering:


Hopelijk gaan we een mooi onweersseizoen tegemoet!

Eddy.

[Armand]

Bedankt Armand!
Ik vroeg mij vanochtend toevallig net af of het niet eens tijd werd voor dit topic.
Mooi inleidend stuk en een handige afbeelding.
Ik kwam een tijdje geleden op Wikipedia (pagina: Mesoscale Convective System) ook een diagram tegen met de verhouding CAPE/windschering:

Hopelijk gaan we een mooi onweersseizoen tegemoet!

Eddy.

Mooie toevoeging Eddy! Net een wat uitgebreider plaatje. Vanavond met name in de zuidelijke helft van het land kans op een enkele onweersbui, mogelijk ook met hagel en windstoten. Ook morgen elders in het land kans op wat onweer, al zal het zowel vanavond als morgen vooral plaatselijk tot lokaal blijven.

[Jan van Ooijen]

Mocht ik tijd hebben dan zal ik tussendoor ook wat plaatsen

[flyineddy]

Mocht ik tijd hebben dan zal ik tussendoor ook wat plaatsen

Ha Jan, fijn je weer eens te zien! 
Dat zou leuk zijn, ik kan jouw bijdragen altijd erg waarderen. 

Eddy.

[Joep]

Jan fijn dat je er weer bent 😃👍

[TMCThomas]

Bedankt voor het topic Armand, en leuk dat je er ook weer bent jan! 

Momenteel code geel voor het noorden.

[flyineddy]

Het KNMI komt nu met een waarschuwing (code geel) voor de noordoostelijke helft van het land, tot vanmiddag 14:00 uur.

Je hebt geen rechten om deze bijlage te bekijken.

Hier in Hoogeveen net al even een korte stevige bui gehad. Nog geen onweer.

Eddy.

[TMCThomas]

Hier trekken zowel vandaag als gister alle buien langs ons op, slechts 0.4mm gevallen in de afgelopen 24 uur hier, tuin zou wel iets meer kunnen gebruiken op het moment.

[ThaGhostNL]

*Offtopic*
Even de poll aan dit topic toegevoegd. Je kan er niets mee winnen, doe het voor de eeuwige roem
Ik ga voor een normaal jaar dit jaar. Hopelijk iets meer.

*ontopic*
Ondanks de voortekenen die we gisteren hadden rondom 010. Aan Noordwest kant helaas geen onweer gehad. Wel wat weerlichten richting het zuidoosten. Vandaag op de scheidingslijn, maar vooralsnog lijkt België en zuidoosten de beste kaarten in handen te hebben.

[flyineddy]

*Offtopic*
Even de poll aan dit topic toegevoegd. Je kan er niets mee winnen, doe het voor de eeuwige roem
Ik ga voor een normaal jaar dit jaar. Hopelijk iets meer.

Bedankt!
Ik heb gekozen voor iets minder dan normaal (20-25).
Ik verwacht dat dit jaar niet zo'n bagger jaar zal zijn als de afgelopen 2 jaar, maar nog steeds niet geweldig.
Hoewel dit jaar op zich al flink zijn best doet om het ultieme bagger jaar te zijn...

Eddy.

[Lothiriel]

Flinke onweersbui boven Vlaams-Brabant momenteel, voor de eerste keer dit jaar geloof ik!

[Eric]

Hier (Maastricht) ook een paar klappers...

[Armand]

Hier in Zuid-Limburg inderdaad vanaf halverwege de ochtend enkele kortdurende, pittige buitjes. Af en toe een klap onweer en geregeld korrelhagel. Beetje winters-aanvoelende buitjes, het is ook erg fris buiten. Tijdens de buien zakt de temperatuur dan ook onder de 10 graden.

[Unknown-user1778]

aan de kenners hier een vraag.

Op de onweerradars zie je altijd middels de bekende kruisjes waar ontladingen zijn. Hoe worden deze eigenlijk gedetecteerd en 'ingekleurd' op de radar?

[TMCThomas]

aan de kenners hier een vraag.

Op de onweerradars zie je altijd middels de bekende kruisjes waar ontladingen zijn. Hoe worden deze eigenlijk gedetecteerd en 'ingekleurd' op de radar?

Overal in Nederland en europe staan masten die de ontladingen kan detecteren, deze sensoren kunnen de elektromagnetische straling van een bliksemschicht op honderden kilometers afstand detecteren. Aangezien er een hoop van deze masten zijn kun je vrij precies bepalen waar de ontlading was (beetje zoals GPS maar dan voor onweer), zeker als je ziet dat het niet ongewoon is dat wij in Nederland ontladingen uit Rusland oppikken, het gave van die ontlading is dat we ze vrijwel live kunnen bekijken op sites zoals blitzortung met delay van slechts enkele seconden, de kruisjes op de radarbeelden is gewoon een herhaling van de data die op blitzortung live ziet binnendruppelen



https://map.blitzortung.org/?y#4.02/54.65/7.36

als je bij de instellingen op blitzortung detectors en detector links aanzet krijg je zelf ook het resultaat zoals hierboven waarbij alle stations die de elektromagnetische straling een streepje krijgen naar de ontlading.

[Joep]

Flinke onweersbui nu hier

Je hebt geen rechten om deze bijlage te bekijken.

[Unknown-user1778]

thanks Thomas. Mooi om te weten.

[flyineddy]

Alvast even vooruit kijkend op de mogelijke onweerskansen van aankomend weekend.
Er is nog veel onduidelijk, maar de kans dat er onweersbuien gaan komen lijkt wel reëel.
Ook na het weekend een kans op mogelijk wat buien. Of daar onweer bij zal zijn is nu nog koffiedik kijken.

Hier een stukje uit de Guidance Meerdaagse:

Guidance meerdaagse
Beoordeling lange termijn door meteoroloog

Geldig van vrijdag 26 juni tot woensdag 08 juli

Synoptische ontwikkeling:
Een blokkerend hoog boven Wit-Rusland veroorzaakt op vrijdag een oostzuidooststroming met de aanvoer van (zeer) warme, continentale lucht. Ten westen van Ierland diept een laag uit en komt begin volgende week in de buurt Schotland te liggen. Deze ontwikkeling zet komend weekend een licht meanderende zuidwestelijke, later westelijke stroming in gang. Op zaterdag passeert een eerste koufront, op zondag trekt een occlusie over onze omgeving. Op maandag bevinden we ons in maritiem polaire lucht, rond woensdag komen we mogelijk weer tijdelijk in de maritiem tropische lucht terecht.

Modelbeoordeling en onzekerheden:
Vrijdag kan het op meerdere plaatsen tropisch warm worden. Extreme hitte lijkt niet aan de orde, plaatselijk 32, mogelijk 33°C lijkt het maximum te worden. Zaterdag ziet er duidelijk minder warm uit, de wind zit dan al in de zuidwesthoek, het is half tot zwaar bewolkt en er komen regen- en onweersbuien voor. Ook op zondag enkele regen- en onweersbuien bij de occlusie, mogelijk dynamisch met een aantrekkende hoogtestroming. De rest van de periode zien we een licht meanderend stromingspatroon. De dagelijkse neerslagkans is daarbij 40-70% en deze neerslag is waarschijnlijk grotendeels convectief van karakter. De mediaan van de maximumtemperatuur komt vanaf vrijdag 3 juli rond de modelklimatologie uit en in de windroos zien we dan een duidelijke voorkeur voor een westcomponent. De 25-75 percentielmarge van de cumulatieve neerslagsom loopt de komende 2 weken uiteen van 18-37 mm in Vlissingen tot 29-51 mm in Groningen. Dit is 5-10 mm meer dan het EPS gisteren liet zien. Qua neerslagtekort blijven we waarschijnlijk nog wel boven de 5% droogste jaren.

Samenvatting meerdaagse-periode:
Vrijdag veel zon en op veel plaatsen tropisch warm, in de avond in het zuidwesten kans op een (onweers)bui. Vanaf zaterdag meer bewolking, enkele regen- en onweersbuien en minder warm.

Samenvatting EPS-periode:
Grote kans (80%) op overgang naar een licht wisselvallig weertype met maximumtemperaturen geleidelijk rond de langjaargemiddelde waarden. Daarbij is er dagelijks 40-70% kans op regen of buien.

Paraaf meteoroloog: haklande

Uitgifte: 24/06/2020 05.39 uur LT

Eddy.

[4seasons]

Alvast even vooruit kijkend op de mogelijke onweerskansen van aankomend weekend.
Er is nog veel onduidelijk, maar de kans dat er onweersbuien gaan komen lijkt wel reëel.
Ook na het weekend een kans op mogelijk wat buien. Of daar onweer bij zal zijn is nu nog koffiedik kijken.

Eddy.

Hopelijk reageert Jan ook nog voordat het weekend voorbij is