Winterdiscussie topic 2018/2019 Deel 1

[Lothiriel]

Yay een bak regen, again 

Gelukkig ga ik ronde kerstperiode alvast naar de Alpen. Ik zit daar op 1600-1800m hoogte, hopelijk genoeg om lekker in de sneeuw te zitten!

[winter67]

Inderdaad zo ver had ik nog niet gekeken, interessante kaarten

Niet op basis van de ec hoofdrun maar op basis van de pluim vanaf volgende week woensdag zijn er toch kansen dat het winterweer terugkeert kansen zijn op dit moment nog minimaal maar wel groeiend en ook mooi om te  zien dat de warme temps na zondag toch zijn afgekoeld tot rond de 6

[TMCThomas]

veel betere run icon voor aankomende zondag, sneeuw in groot deel van het land, regen komt nauwelijks aan te pas!

[winter67]

veel betere run icon voor aankomende zondag, sneeuw in groot deel van het land, regen komt nauwelijks aan te pas!

Is ook logisch aangezien de neerslagfront op het koudst moment van de dag komt 

[zwoof]

De 00Z run van Arpege laat het (dooi)front ook bijna volledig als sneeuw overtrekken.  (tot 4 cm accumulatie)

[JerryL]

We gaan het afwachten..... een Witte Kerst is alweer even geleden. Sowieso is een echte Winter alweer even geleden. Warme zomer, strenge winter. Het lijkt vooralsnog een broodje aap.

[Hector Pascal]

We gaan het afwachten..... een Witte Kerst is alweer even geleden. Sowieso is een echte Winter alweer even geleden. Warme zomer, strenge winter. Het lijkt vooralsnog een broodje aap.

Hoezo warme zomer, strenge winter???
Het is ook maar wat je wilt lezen. Volgens mij is er nooit correlatie tussen het weer in de zomer en de daarop volgende winter...

[Arend]

Het is bijna zover: misschien al vandaag of anders de komende dagen zal 2018 voor De Bilt als het jaar met de meeste zonuren ooit de boeken in gaan. Gisteren stond de teller nog op 2019,5 uur. Om het huidige record uit 2003 te overtreffen, zijn er nog 2,3 uur nodig (het oude record staat op 2021,7 uur). Inmiddels beleefden al 13 stations dit jaar een nieuw record voor het aantal zonuren. Het zal niet op alle stations lukken om een nieuw jaarrecord neer te zetten, maar er zullen na De Bilt ongetwijfeld nog wel een paar volgen.

En we zijn er al. Vanaf vandaag dus een nieuw zonuren record voor De Bilt. Met Gilze-Rijen dat er gisteren nog in slaagde een nieuw jaarrecord neer te zetten, staat de teller inmiddels op een totaal van 15 stations. Wat betreft landelijke records is er nu voor dit jaar niet meer zoveel te verwachten (hoogste gemiddelde jaartemperatuur lijkt ook lastig te worden). Regionaal is er nog wel het een en ander mogelijk.
Zowel weeronline als weerplaza besteden vandaag aandacht aan het nieuwe zonurenrecord. Persoonlijk vind ik de grafiek van weerplaza met een totaaloverzicht erg fraai. Het geeft weer eens duidelijk aan hoe de trend zich ontwikkelt.

[winter67]

Gfs lijkt helemaal gedraaid te zijn opeens handje vol koude leden na zondag, gem zit bij zondag maar bij de 5 graden, daarna heel erg onzeker zal het dan toch een mogelijke witte kerst

[GeneralDuke]

En we zijn er al. Vanaf vandaag dus een nieuw zonuren record voor De Bilt. Met Gilze-Rijen dat er gisteren nog in slaagde een nieuw jaarrecord neer te zetten, staat de teller inmiddels op een totaal van 15 stations. Wat betreft landelijke records is er nu voor dit jaar niet meer zoveel te verwachten (hoogste gemiddelde jaartemperatuur lijkt ook lastig te worden). Regionaal is er nog wel het een en ander mogelijk.
Zowel weeronline als weerplaza besteden vandaag aandacht aan het nieuwe zonurenrecord. Persoonlijk vind ik de grafiek van weerplaza met een totaaloverzicht erg fraai. Het geeft weer eens duidelijk aan hoe de trend zich ontwikkelt.

Ben wel benieuwd of die trend significant is. De spreiding is zo gigantisch, ook in de periode voor 1990.
Neemt niet weg dat dit jaar uitermate zonnig was, heerlijk!

[Arend]

Ben wel benieuwd of die trend significant is. De spreiding is zo gigantisch, ook in de periode voor 1990.
Neemt niet weg dat dit jaar uitermate zonnig was, heerlijk!

Een trendlijn blijft riskante business, de maker van de grafiek lijkt gekozen te hebben voor de klimatologische variant (30 jaar). Maar laat je de trendlijn weg dan vind ik het nog steeds lastig om in de laatste 30 jaar van de grafiek alleen natuurlijke spreiding te zien.

[JerryL]

Hoezo warme zomer, strenge winter???
Het is ook maar wat je wilt lezen. Volgens mij is er nooit correlatie tussen het weer in de zomer en de daarop volgende winter...

Hoho, ik zeg ook niet dat ik daarin geloof. Ik haal deze volkswijsheid alleen even aan zodat we nu een proefje kunnen doen. Vermoedelijk is zal deze ''wijsheid'' ook niet de factcheck overleven en hoeven we het er nooit meer over te hebben.

[GeneralDuke]

Een trendlijn blijft riskante business, de maker van de grafiek lijkt gekozen te hebben voor de klimatologische variant (30 jaar). Maar laat je de trendlijn weg dan vind ik het nog steeds lastig om in de laatste 30 jaar van de grafiek alleen natuurlijke spreiding te zien.

Klopt wel ja. De twee minst zonnige jaren dit millennium zaten rond de 1600 uren, vergeleken met de periode vóór 1990 is dat aan de hoge kant.

[Armand]

Het gaat een koude nacht worden lijkt het! Nu al beneden het vriespunt hier met kraakheldere omstandigheden. Die koude, maar zuivere lucht is weer even wennen

[Joep]

GFS sneeuwkaartjes

[zwoof]

Het gaat een koude nacht worden lijkt het! Nu al beneden het vriespunt hier met kraakheldere omstandigheden. Die koude, maar zuivere lucht is weer even wennen

Ja heerlijk man!  Ik zag voor morgennacht al verwachtingen met minima  tot  min 8 

[Armand]

Onder andere GFS en WRF laten het dooi-front vastlopen tegen de koude lucht, waardoor een groter gedeelte van de neerslag als sneeuw kan vallen. Een situatie om in de gaten te houden en die natuurlijk voordelig is voor sneeuwliefhebbers, maar gezien de termijn kan het (helaas) ook nog allemaal de warmere kant op gaan. Toch wil ik de situatie aan de hand van WRF uitleggen om te laten zien hoe complex het e.e.a. is. Je kunt je dus al voorstellen dat kleine detailverschillen een vrij enorme uitslag kunnen gaan geven. Dus deze post is alleen bedoeld ter educatie van de complexe situatie; gebieden waar regen/ijzel/sneeuw kan vallen zullen dus nog gaan verschuiven.

Allereerst iets over neerslagsoort. Ik gebruik hierbij (een zelf ontworpen ) kaartje dat helemaal beneden in de post terug te vinden is. De uitgangssituatie is dat we in de koude lucht zitten en dat er vanuit het westen een dooi-aanval komt met zachtere lucht. Het gaat hierbij om het linkerkaartje. Daarbij betekent de rode kleur dat de temperatuur positief uitvalt, en de blauwe kleur negatief. Typisch bij dit soort situaties is dat de warmere lucht bovenover de koude lucht glijdt, gezien warmere lucht een lagere dichtheid heeft en wil opstijgen, terwijl koudere lucht juist liever aan de grond wil plakken. Je krijgt dan in situatie 2 en 3 dat de bovenlucht al boven 0 is, terwijl het aan de grond nog vriest.

Alle neerslag valt als sneeuw uit de wolken. Bij situatie 1 en 2 is de warme smeltlaag zodanig groot, dat de sneeuw smelt naar regen. Bij situatie 1 is vrijwel de gehele onderste luchtkolom boven 0 en is de neerslagsoort dus regen. Bij situatie 2 vriest het nog aan de grond. De regen die ontstaat door de smeltlaag is vaak nog onderkoeld en vriest daardoor vast op de bevroren ondergrond. Je krijgt dan ijzel. In situatie 3 is de smeltlaag zodanig klein, dat niet alle sneeuw volledig zal smelten. Door de vrij dikke vorstlaag aan de grond zal de neerslag opnieuw bevriezen voordat het de grond bereikt. Je krijgt bij deze situatie een mengelmoes van ijsregen (bevroren regendruppels) en natte sneeuw. Situatie 4 is het duidelijkst; hier is de gehele luchtlaag beneden 0 en valt er droge sneeuw.

Bij een klassieke dooi-aanval zie je dus ook achtereenvolgend deze neerslagvormen voorkomen: Sneeuw -> natte sneeuw/ijsregen -> ijzel -> regen. In werkelijkheid gebeurt dat niet altijd zo. Als de smeltlaag te groot is, dan valt het eerste deel van het neerslagfront vaak al in de vorm van ijsregen of ijzel. Bij een fragiele dooi-aanval kan de neerslag weer terugvallen van ijzel naar (natte) sneeuw. Dat laatste lijkt dus volgens GFS en WRF momenteel een optie. Hierbij vecht de koude lucht boven Duitsland flink terug en koelt de bovenlucht weer wat af. Dit proces gaan we even verder bekijken aan de hand van WRF 12z:


Zaterdag laat op de avond. Het front arriveert in West-België en je ziet een smalle lijn met wat sneeuw en ijzel voorafgaand. Dit is dus een teken dat de temperatuur op hoogte positief uitvalt. Dat zien we ook terug aan de temperaturen op 850hPa. Je ziet namelijk de opstuwing van warmere, positieve temperaturen tijdens de passage van het front:



Naarmate het front Nederland binnentrekt, zien we de smeltlaag steeds wat dunner worden, waarbij de temperatuur op 850hPa ook weer onder 0 duikt:


De neerslag heeft hier in Nederland veel minder last van de smeltlaag, aangezien deze flink krimpt en zelfs weer verdwijnt. De neerslag valt hier dan ook als sneeuw in dit scenario:

Je ziet wel in België langzaam iets zachtere lucht binnenstromen aan de grond, waardoor daar de neerslag weer transformeert naar regen. De bovenlucht zal weer wat afkoelen zoals we twee plaatjes hierboven hebben gezien, maar door een subtiele winddraaiing zal de temperatuur aan de grond mogelijk iets positief worden. Dan komt het fenomeen 'afkoeling door neerslag' om de hoek kijken.

Als sneeuw smelt naar regen, dan kost dat energie. De energie die hiervoor nodig is, wordt onttrokken van de omgeving in de vorm van warmte. Met andere woorden: als een sneeuwvlok wil smelten dan kost dat een hele kleine hoeveelheid energie, waardoor de omgevingstemperatuur rondom die sneeuwvlok die wil smelten een heel erg klein beetje zal dalen. Als de neerslagintensiteit hoog genoeg is, dan vallen er vele sneeuwvlokken die allemaal energie onttrekken om te kunnen smelten. Daarbij kan de temperatuur enkele graden dalen. Dit fenomeen noemt men dan 'neerslagafkoeling'.  Dit heb ik weergegeven met het rechtse plaatje (helemaal onderaan de post). Stel hierbij dat de neerslagintensiteit aan de rechterkant van het plaatje hoog is, en de aan de linkerkant laag. Als er zich aan de grond een laagje met positieve temperaturen bevindt, zie je bij een hogere neerslagintensiteit de bovengrens van deze smeltlaag steeds lager uitvallen. Anders gezegd; het nulgradenniveau daalt.

Ook dit fenomeen zie je terug in WRF. De temperatuur net na middernacht, als het front in Nederland arriveert:


De temperatuur is licht positief in de zuidwestelijke helft van het land, deze ligt namelijk net iets boven 0.

Vervolgens vindt er in de nacht neerslagafkoeling plaats:

Je ziet een kleine strook verschijnen met temperaturen rond het vriespunt. Dit is het gebied waar de neerslagintensiteit op dat moment het grootst is en waar dus neerslagafkoeling plaatsvindt.

Kort samengevat:
Een lange, informatie post waarbij ik dus met name in wil gaan op de situatie die geschetst wordt onder andere bij GFS en WRF. Het dooi-front komt hierbij aanzetten, maar krijgt het behoorlijk moeilijk door de hardnekkige koude lucht boven Duitsland. Afkoeling van de bovenlucht en neerslagafkoeling maken daarbij de kans op sneeuw groter.
Let wel op; deze situatie zal zeker nog een aantal keren gaan veranderen, dus de exacte locaties van regen/sneeuw/ijzel zoals zichtbaar op deze afbeeldingen zullen ook kunnen verschuiven. Hieronder nog even de 3 belangrijkste factoren voor mogelijk sneeuw op zondag:
- De aanwezigheid van een smeltlaag op hoogte.
- De neerslagintensiteit.
- De aanvoer van zachtere lucht aan de grond door een subtiele draaiing van de wind.
Deze factoren blijven onzeker, maar zijn erg belangrijk voor de uiteindelijke neerslagvorm. De hele situatie kan ook nog tientallen kilometers westwaarts of juist oostwaarts schuiven. Spannend om te volgen dus!

[Joep]

Sneeuwkaartjes EC

[lans]

Dat zijn de kaarten die ik wil zien, heerlijk die sneeuw. Valt mij ook op dat de moddellen beetje bij beetje wat kouder worden.

[gilleeesss]

Dat zijn de kaarten die ik wil zien, heerlijk die sneeuw. Valt mij ook op dat de moddellen beetje bij beetje wat kouder worden.

Leuke kaarten, alleen jammer dat het niet eerder gebeurd, dat doodlopen op koude Ik volg als belg nu ook wel zondag/ maar vooral wat erna eventueel tot ontwikkeling komt.