Lente discussietopic 2018

[Marsel]

Lente discussietopic 2018
Met het oog op de aanstaande winterinval is dit wellicht het meest dubieuze openingsmoment van een nieuw lentetopic in het bestaan van meteo-service. Maar we kunnen er simpelweg niet langer omheen: de meteorologische lente staat weer voor de deur! Buiten het feit om dat in ieder geval op de kalender de tijd voor Koning winter begint te dringen, ziet de oplettende kijker ook buiten al langzamerhand de eerste tekenen van het naderende voorjaar. Daarom openen we, zoals gewoonlijk rond deze datum, graag het lente discussietopic 2018! Gezien de winterse omstandigheden van de komende periode laten we het wintertopic wat langer parallel aan dit topic doorlopen zodat zowel winter- als lenteliefhebbers hier hun hart op kunnen halen.

Achtergrond lente
De lente loopt meteorologisch gezien van 1 maart t/m 1 juni en kenmerkt zich door het rap lengen van de dagen, een steeds hogere zonnestand en het oplopen van de temperatuur. Zo ligt bijvoorbeeld de langjarig maandgemiddelde temperatuur op 6.2C in maart om in mei al opgelopen te zijn naar 13.1C. De gemiddelde maximum temperatuur ondergaat uiteraard een net zo grote groei: van 7.8C begin maart naar ruim 18C eind mei.

De lente is een grillig overgangsseizoen waarbij het weer trekken van zowel de winter als de zomer kan hebben. Vooral de tweede helft van de lente wil nog wel eens een voorgerecht van de zomer betekenen waarbij dagen met aflandige winden, fel zonlicht en temperaturen (hoog) in de 20 graden mogelijk zijn. Verder neemt vanaf de tweede helft van april klassiek de kans op warmbloedig zomers onweer langzaam toe.
Anderzijds kan het weerbeeld vroeger in het seizoen zomaar doen denken aan de winter met vorst, winterse buien en zelfs een tijdelijk sneeuwdek. Toch zijn dergelijke winterse schermutselingen vaak tijdelijk (maar soms nog zeer intens) aangezien de zonkracht in de lente als gevolg van de steeds hogere zonnestand een grote seizoensvariatie kent. Daar we begin maart gemiddeld op zonkracht 1.5 uitkomen, is dat eind van mei al ruim 5. Het gezegde 'vier seizoenen in één dag' komt in de lente dan ook vaak tot zijn recht.

Maar eerst de kou...
Zoals iedereen inmiddels weet staan we aan de vooravond van een legendarische kou inval, zeker voor deze tijd van het jaar. Modellen zijn al lange tijd eensgezind: het dieptepunt ligt ergens tweede helft van volgende week met waarschijnlijk één of twee geschakelde dagen waarop Tx niet eens de buurt van nul uitkomt.  Woensdag, en mogelijk ook donderdag, wordt zoals het nu lijkt de koudste dag met een Tx tussen -4 en -2C, Td's tot -20C en een stevige oostelijke wind. Ook de rest van de week ijzig koud met temperaturen die overdag flirten met het vriespunt of er slechts kortdurend iets boven komen tijdens de middag. 's Nachts matige- tot lokaal strenge vorst.

De kou uitstroom richting Europa is te linken aan een SSW die rond 12 februari jongstleden plaatsvond. De plotse temperatuurstijging zorgde er uiteindelijk voor dat de normaal vrijwel gesloten westelijke stratosferische circulatie verzwakte en later zelfs splitste. Het deels daaruit voortkomende blokkerende hogedrukgebied ter hoogte van N-Scandinavië blijft voorlopig sturend, hetgeen dus ook geldt voor de kou. EC geeft in ieder geval de komende één tot twee weken nog een (sterk) koud signaal voor onze regio, alsmede voor grote delen van N en W- Europa. Daarna wordt dat signaal vanuit het zuiden zwakker en zou het langzaam op moeten warmen. Gezien het feit dat deze SSW geruisloos overgaat in de final warming behorend bij het einde van de winter zal de neiging tot troposferisch blokkeren echter veel langer voortduren, mogelijk tot ver in de lente.

Dat geeft de lenteliefhebber in theorie moed. Immers, een geblokkeerd stromingspatroon kan, zeker na een sterke positieve drukanomalie op hoge breedtes, snel omslaan naar een patroon waarbij een zuid(oost)elijk georiënteerd patroon voor langere tijd dominant wordt. Zeker als we indenken dat de huidige kou in een later stadium (zuid)westwaarts de oceaan op moet stromen met als gevolg oplaaiende depressie-activiteit ten westen van Europese vasteland. Toch zijn dergelijke scenario's, ondanks dat ze volgens mij voor de hand liggend zijn, nog niet helemaal hard te maken. Een geblokkeerd patroon kan namelijk ook blijvend aanleiding geven tot noordelijke hogedrukgebieden op verkeerde plaatsen waarbij koude luchtmassa's met tussenpozen zuidwaarts richting onze omgeving uit kunnen blijven stromen. Toch is ook hier een positieve sidenote bij te plaatsen: een oostelijke stroming geeft in april met de juiste voorgeschiedenis toch al snel warmer dan gemiddeld, zonnig en droog lenteweer. Het hoeft wat dat betreft in de tweede helft van de lente onder regime van een oostelijke stroming niet per definitie schraal en kil te zijn.

Maar goed, voorlopig blijft het dus nog even koud. In ieder geval tot (ver?) in de eerste decade van maart. De scherpste randjes gaan er richting eind volgende week echter wel van af als de belangrijkste bel met continentaal arctische lucht ons land is gepasseerd. Daarna liggen alle scenario's open waarbij een snel herstel naar standaard zonale patronen (westelijke circulatie) in ieder geval nog lang niet realistisch lijkt. Sterk meanderend/geblokkeerd dat wel. Dat betekent dus dat ons weer een tweetal scenario's zal kennen. Koud en geblokkeerd of warmer en geblokkeerd. Welke van de twee het wordt zal de tijd uit moeten wijzen. In beide gevallen zullen we, ook deels ondersteund door de laatste generaties seasonal forecasts van oa EC en NOAA, over de komende drie lentemaanden over het algemeen (note: gemiddelden!) meer dan normaal hogedrukinvloed kennen waarbij er minder dan gemiddeld neerslag valt. Temperaturen uiteindelijk gemiddeld uitkomend rondom normaal of daar slechts een fractie boven.

Afsluitend
In dit topic is er ruimte om het wel en wee van de komende lente te bediscussiëren, ervaringen uit te wisselen, verwachtingen te lezen en vooral gezamenlijk te genieten van de terugkerende warmte en het licht. Laten we na deze koude periode hopen op een heerlijk warm en meteorologisch interessant voorjaar! Een voorjaar dat het hopelijk op veel vlakken beter zal doen dan vorig jaar (late kou!). Voor nu, ondanks de snijdende oostenwind, alvast veel plezier toegewenst!

Bron foto: mijntuin.org

[Unknown-user1778]

Eindelijk is hij er! Ik moet hem nog lezen maar moet altijd direct eerst even mijn blijdschap uitspreken. nog even overleven, zeker woensdag en donderdag totdat de warmte ons weer mag verwelkomen, zoals elk jaar kunnen we nu zeggen dat de tijd in ons voordeel werkt, dat is het mooie van het begin van het warme seizoen 

[Tam]

Op naar een herhaling van 2013? Waarbij het pas in mei een beetje lekker werd

[Marsel]

Eindelijk is hij er! Ik moet hem nog lezen maar moet altijd direct eerst even mijn blijdschap uitspreken. nog even overleven, zeker woensdag en donderdag totdat de warmte ons weer mag verwelkomen, zoals elk jaar kunnen we nu zeggen dat de tijd in ons voordeel werkt, dat is het mooie van het begin van het warme seizoen 

Helemaal correct!

Op naar een herhaling van 2013? Waarbij het pas in mei een beetje lekker werd

Ik mag hopen van niet  .  Een waar trauma aan overgehouden toentertijd....man wat een eindeloze ellende was dat. Kan me nog heel goed de verademing van enkele verdwaalde dagen met temperaturen tussen 15 en 20 graden in de loop van april herinneren. Dat was zo intens. Een sprong van winter naar begin zomer voor het gevoel in een enkele dag. Dat na die korte warmte dan elke keer de volgende koude episode zich aandiende heeft onuitwisbare indruk gemaakt, niet in positieve zin dus.

[Armand]

Zo gaat dat tegenwoordig. We zien de laatste jaren vaak nog in september, oktober en zelfs november nog aangenaam temperaturen voor die tijd van het jaar. Zelfs een ware hittegolf medio september 2016! Daar tegenover staat dan tot het voorjaar de laatste jaren toch wel best koud kan verlopen.

Zit naar mijn mening toch een beetje een trend in, zou me dan ook niets verbazen als we dit patroon van laat zomerweer en laat winterweer in de toekomst vaker gaan zien.

Ik heb ook weer veel zin het lente- en zomerseizoen, maar eerst mag het van mij nog even flink vriezen gezien dit toch een groot gemis is geweest de afgelopen winters Ben benieuwd, de laatste jaren voorlopen het voorjaar en de vroege zomer ook steeds aardig droog. Nu met dit langdurig geblokkeerd patroon lijken we de lente ook alweer redelijk droog te beginnen. Ook dat viel me op de laatste jaren

[Tam]

Ik mag hopen van niet  .  Een waar trauma aan overgehouden toentertijd....man wat een eindeloze ellende was dat. Kan me nog heel goed de verademing van enkele verdwaalde dagen met temperaturen tussen 15 en 20 graden in de loop van april herinneren. Dat was zo intens. Een sprong van winter naar begin zomer voor het gevoel in een enkele dag. Dat na die korte warmte dan elke keer de volgende koude episode zich aandiende heeft onuitwisbare indruk gemaakt, niet in positieve zin dus.

yup lente 2013 was echt niks. Begon toendertijd ook met een koude maart.

[Adrie]

 Nog rustig hier lente nog ver weg

[Marsel]

Nog rustig hier lente nog ver weg

Wacht nou maar af. Die lente komt vanzelf. In tegenstelling tot de winter in veel jaren  & 

[zwoof]

Deze pluim hadden we over in het wintertopic. Hij past jullie misschien? 

[Adrie]

 Oke Marsel sta te trappelen om in mijn moestuin te beginnen.

[TaL]

Yes please! 

[Snowfreak]

hoewel ik sneeuw en koud weer geweldig vind , is het voor mij ook genoeg geweest. laat de lente maar komen. ik duim voor een sterke eurohoog die tot november blijft 

[Unknown-user1778]

zowel GFS en EC komen vanaf vrijdag met de aanvang van lente 

[Floris!]

Ik hoop van harte dat die modellen gelijk hebben!

[Marsel]

Nu we het absolute dieptepunt van deze koude periode bereikt hebben kunnen we langzaam uit gaan kijken naar de verzachting. En hoewel ik de sneeuwbuitjes van gisteren icm het toch al felle zonlicht wel kon waarderen zal ik blij zijn als we straks weer terug gaan naar normaal weer voor de tijd van het jaar. Daarbij verliezen we de ronduit zonnige dagen maar is het prettiger om buiten te komen. Die overgang gaat overigens sneller dan in eerste instantie voorzien: al komend weekend wordt de winter het land uitgezet. Het laatst in het noorden.

Zoals in de openingspost aangehaald lijkt het scenario waarbij 'onze' kou de oceaan op stroomt om daar vervolgens lagedrukgebieden in het zadel helpen bewaarheid te worden. Aan de oostflank van dergelijke lagedrukgebieden komt zachtere lucht langzaam onze kant op tijdens het komende weekend. Onderstaande pluim (EC00) laat het verhaal aardig zien. Eerst uitzonderlijk koud, vrijdagavond dooiaanval nummer 1, zaterdagmiddag vervolgens nummer 2. Beiden zullen uiteindelijk succesvol zijn waarna we overgaan op 'normaal' tot iets te zacht maartweer zonder dat het meteen 15+ en zonnig wordt. Toch zal de enorme thermische sprong icm de sterker wordende zon na deze intense kou wel aanvoelen alsof de lente plotsklaps begonnen is (zie Td bijvoorbeeld). De 10 graden grens zullen we vast en zeker wel een keerjte gaan kapen volgende week vermoed ik.

Vwb de dooiaanval van komende vrijdagavond. Zoals in het wintertopic al eerder aangegeven is het front onderhevig aan deactivatie boven onze omgeving. Hoe noordelijker hoe minder actief het systeem zal zijn. Een van de oorzaken is de steeds overtuigender wordende diffluentie in de bovenlucht. De dynamische factor valt daarmee naarmate het front over het land trekt dus langzaam weg. Alle rekenbreinen laten dit zien. Anderzijds kunnen opglijdingsprocessen nog wel voor enkele uren lichte tot matige sneeuwval voor het grondfront uit zorgen. Dat laatste dan met name voor het zuiden en midden. Daarbij kan  in het zuiden 2-4cm sneeuw vallen, verder noordelijk is het met 1-2 cm waarschijnlijk wel bekeken. Waarschijnlijk blijft het noorden op wat licht gevlok na zelfs helemaal droog. Daar komt het front eigenlijk helemaal niet door en blijft men dus in de koude lucht zitten. Het zuiden valt wel ten prooi aan zachtere lucht (van oorsprong maritiem polair, dus niet meteen oerzacht). De nachtelijke timing icm een hardnekkige plaklaag zorgt er ook daar dan nog voor dat het waarschijnlijk toch weer net aan licht vriest na passage van het front.  Zaterdag overdag vauit het zuiden uiteindelijk royaal in de plus, het laatst in het noorden. Vwb de noordwaartse verplaatsing van de dooi moeten we zaterdag even bekijken hoe weerbarstig die plaklaag nog is. Eea kan wellicht enige vertraging oplopen, zie de kleine koude cluster op zaterdag en de iets uitwaaierende opties in Td.

Neerslag op het front van vrijdag dus overwegend in de vorm van sneeuw. Een smeltlaag is boven ons land niet overtuigend aanwezig. Dus overgangsvormen zoals ijzel en ijsregen lijken voorlopig, met nadruk op voorlopig, van mindere zorg. Verder naar het zuiden (BE en FR) is die kans groter. Details hieromtrent volgen later vandaag of anders morgen.

[Unknown-user1778]

Nu we het absolute dieptepunt van deze koude periode bereikt hebben kunnen we langzaam uit gaan kijken naar de verzachting. **knip**
Neerslag op het front van vrijdag dus overwegend in de vorm van sneeuw. Een smeltlaag is boven ons land niet overtuigend aanwezig. Dus overgangsvormen zoals ijzel en ijsregen lijken voorlopig, met nadruk op voorlopig, van mindere zorg. Verder naar het zuiden (BE en FR) is die kans groter. Details hieromtrent volgen later vandaag of anders morgen.

dankjewel voor de update Marsel, ik ben reeds weer ontwaakt uit mijn winterslaap. letterlijk 3 dagen lang niet hier te vinden geweest. het zonnige is prettig, en zeker tijdens de autoritten in de zon was het heerlijk, maar ik heb de buitenlucht alleen maar vermeden, vooral met het vallen van de avond was het kouder dan ik me kan herinneren de laatste tijd. het was al met al toch echt een flinke koude inval, en ik ben benieuwd hoe het een en ander morgen gaat aanvoelen met het invallen van de warmere lucht en hierbij de verandering van Td van -15 naar rond de 0 in slechts enkele uren.

[Armand]

Tja, de koude gaat vanaf zaterdag zeker in het zuiden snel plaats maken voor warmere lucht. Helaas neemt dat direct ook weer de zon weg en zijn we weer terug bij het eerder herfstachtige weertype... Elk voordeel heeft zn nadeel zullen we maar zeggen
Het was koud, maar zeker achter de ruiten kon ik al genieten van de warme zon.

[Marsel]

Korte update vwb de aanstaande dooiaanval. Eigenlijk is het eerdere bericht van afgelopen woensdag nog van toepassing. De aangehaalde sneeuwzone bereikt eind van de middag het zuiden en trekt vervolgens verzwakkend en zeer traag noordwaarts. Het syteem ligt eind van de nacht vanaf Noord-Holland via Flevoland in de richting van Twente. Neerslagvorm boven ons land nog steeds overheersend sneeuw, veelal licht tot initieel net matig van intensiteit. Over het zuiden vannacht op veel plekken uiteindelijk 2-4cm sneeuw. Richting het midden 1-2cm. Het noorden houdt het op wat licht gevlok na droog en daar blijft men dan ook vol in de koude lucht (front verpietert uiteindelijk)

Op dit moment wordt er, overigens conform verwachting, boven BE en N-FR naast sneeuw ook regelmatig onderkoelde regen gemeld. De warme wig op hoogte wordt er vandaag boven België echter 'uitgeknepen' (enige CA) waardoor de neerslag boven ons land met name sneeuw zal zijn. Alleen aan de achterzijde zou in het uiterste zuiden tijdelijk een spat onderkoelde (mot)regen kunnen vallen. Maar ik vermoed dat dat slechts een lokale aangelegenheid zal zijn en dat sneeuw de overheersende neerslagsoort zal zijn voor de hele frontale zone. Verder alles nog conform de post van woensdag.

Het zal morgen met name in het uiterste zuiden al wat zachter aanvoelen. Zeker gezien de brede opklaringen zuid van het dooifront. Dat wordt daar al even genieten. Td's blijven echter nog wel achter en met die stevige oostelijke wind is het voor het gevoel niet meteen 'lente'. Zeker niet in het midden en vooral het noorden alwaar de kou onderin nog hardnekkig is. Zondag daarentegen vanuit het zuiden sterk oplopende Td's. Dat zal dan voor het gevoel wel een flinke ommezwaai zijn. Alleen het uiterste noorden zit dan nog even in de koude lucht.

[Johannes96]

Klopt het dat na zo'n koude periode, de zee erg is afgekoeld en dat kan betekenen dat het aan de kust en in het noorden een 'te koude' lente wordt? Ik meende dit in 2013 ook mee te hebben gemaakt, na die koude periode toen.

[jornonweer]

vanaf wanneer zou de neerslag overgaan in sneeuw boven belgie? hopelijk gebeurt dit nu haast