Winterverwachting 2017/2018

[Unknown-user1778]

Lekker koud en grau, nu nog een sneeuwvolkje gauw. Lekker gluhwein en kakao ammaretto, wat heeft het weer toch voor ons in petto

[TMCThomas]

Arpege blijft volhouden dat in het hele land sneeuw valt van zaterdag op zondag, ben benieuwd!

[winter67]

Toch iets om in de gaten te houden. Gfs komt voor de 2e keer met een ondertrekkende laag. Meestal staat dit voor sneeuw

[gilleeesss]

Toch iets om in de gaten te houden. Gfs komt voor de 2e keer met een ondertrekkende laag. Meestal staat dit voor sneeuw

Momenteel wordt er regen berekent door de OPER bij dat laag. Te hoge temps op hoogte, wss ook nog andere factoren die niet goed zitten. (Maar kan nog evolueren naar beter, of naar slechter)

[Wghstrfg]

Hieronder geef ik een overzicht van de 500 hPa anomalieën voor oktober en november, vergeleken met gemiddeld koude en zachte winters (De Bilt). Het eerste deel is een herhaling van mijn bericht van pagina 10.

Oktober zeer koude winters (links) en koude winters (160 Hellmann of meer)

   

Beide geven lage geo's voor West-Rusland. Alleen de zeer koude winters ook hogedruk voor Noord-West Europa.

Ter vergelijking geef ik nog even de oktober van dit jaar, rechts het gemiddelde patroon van zeer zachte winters (Hellmann <20).
           
Oktober dit jaar heeft zowel het laag van West-Rusland als het hoog boven Noord-West Europa, heeft dus veel overeenkomst met de zeer koude winters. Een belangrijk verschil met zeer zachte winters is het laag bij Spanje.
Merk tevens op de gemiddeld hogere geopotentiaal van het noordelijk halfrond, hierin is global warming merkbaar.

November zeer koud (meer dan 160 koudepunten) en 'gewoon' (100-160).

     

Zeer koude winters geven hoog boven Rusland, de anderen boven Alaska.

Hieronder toon ik het plaatje van november, geplukt van http://centaureaweather.com/weather-news/some-thoughts-on-the-european-winter/.
Het is een gemiddelde van 1-28 november. Het volledige plaatje is nog niet beschikbaar, maar zal niet sterk meer afwijken.



We zien een sterk positieve anomalie bij Alaska en verder een poolhoog dat over Groenland aansluiting heeft met een Atlantisch hoog. Lage druk boven Scandinavië  en de Hudsonbaai. Dit is een patroon dat goed overeenkomt met dat van de koude winters (100-160), maar sterk afwijkt van de zeer koude en strenge winters (Hellmann >100).
Als controle geef ik nog het gemiddelde van de bijzonder zachte winters (Hellmann <20).


Wat opvalt is dat de positieve anomalie op de Stille Oceaan, niet ver zuidelijk van de Aleoeten. Eigenlijk ligt de positieve anomalie november dit jaar iets te zuidelijk voor koud weer, maar verder heeft november 2017 bijzonder weinig gelijkenis met het zachte scenario.

[jornonweer]

Momenteel wordt er regen berekent door de OPER bij dat laag. Te hoge temps op hoogte, wss ook nog andere factoren die niet goed zitten. (Maar kan nog evolueren naar beter, of naar slechter)

toch ook even opletten met de wind, kan wel eens stevig worden in een groot deel van het land. en hier in het oosten is boven de 80 km/h al stevig.

[Global warming]

eerste decade van de winter gewoon te warm volgens alle berekeningen...waarom die twijfel?

Ik bedoel het niet cynisch maar een stuk realisme voorkomt veel teleurstellingen.

[winter67]

Wat een HEERLIJKE gfs pluim 00z gemiddelde zit bij 2.5 en zat leden rond of onder 0.

Maastricht nog fijner met gemiddelde van 0.

Sneeuwkansen nemen ook toe

[Wghstrfg]

eerste decade van de winter gewoon te warm volgens alle berekeningen...waarom die twijfel?

Ik bedoel het niet cynisch maar een stuk realisme voorkomt veel teleurstellingen.

Altijd dat gepreek over realisme als iemand zich bezig wil houden met winterverwachtingen, zonder zinnige onderbouwing.
Het begin van realisme is het besef dat je een seizoensverwachting niet op kan hangen aan het temperatuurverloop van de eerste tien dagen van het seizoen.

[Harry de Hond]

eerste decade van de winter gewoon te warm volgens alle berekeningen...waarom die twijfel?

Ik bedoel het niet cynisch maar een stuk realisme voorkomt veel teleurstellingen.

Waaruit concludeer jij dat anderen niet realistisch zijn? En welke twijfel bedoel je?

[Gerard1995]

eerste decade van de winter gewoon te warm volgens alle berekeningen...waarom die twijfel?

Ik bedoel het niet cynisch maar een stuk realisme voorkomt veel teleurstellingen.

Niet mee eens, de winter is net een dag oud dus we kunnen nog met geen enkele conclusie komen.. zeker niet vanwege die enorme schommelingen in de verwachtingen..

[flyerke]

dit heeft onze Belgische weerman Frank Deboosere te zeggen over de komende winter

WAT VOOR EEN WINTER KRIJGEN WE?

Vroeger was het eenvoudig. Armand Pien wist wat voor weer het de volgende dag zou worden. En als zijn voorspelling niet klopte, kon je nog altijd enkele weerspreuken bovenhalen en zelf weerman spelen. Het weer deed uiteindelijk zijn eigen zin, en iedereen schikte zich er naar.

Vandaag is dat helemaal anders. Als de bladeren vallen in de herfst wil iedereen onmiddellijk weten wat voor winter we gaan krijgen. En aangezien de vraag erg groot is, zijn er elk jaar dan ook een heleboel seizoensprognoses, soms heel algemeen, soms ook heel gedetailleerd. Het werk van weerprofeten? Of kan je wel degelijk een seizoen voorspellen?

ONZEKERHEID TROEF

Seizoensverwachtingen zijn in feite niets anders dan een heleboel weerberichten die worden samengevoegd. Met de huidige supercomputers kan je de toestand van de atmosfeer uitrekenen voor morgen, voor overmorgen, voor de volgende week, ja zelfs voor de volgende maanden. Het ziet er allemaal griezelig perfect uit, met heel kleurrijke kaartjes en digitale perfectie, maar natuurlijk zijn er grenzen.

We merken dat heel kleine onzekerheden in het weer na pakweg een week dikwijls uitmonden in weersituaties die compleet fout zijn. Chaos is al helemaal troef na drie weken.

Twee simulaties met verschillende computermodellen leveren voor de volgende dag meestal een heel gelijklopende weerprognose. Maar na een week is de onzekerheid soms al zo groot geworden dat de ene weercomputer je een gigantische storm voorspelt, terwijl je volgens de andere de hele nacht terrasjes kan doen.

DOORREKENEN

Het is dus geen goed idee om een computer op een dag individueel te laten doorrekenen hoe de winter er moet uitzien. Maar we zijn slim. En dus laten we gedurende veertien dagen die computer de toestand van de atmosfeer becijferen voor het volgende seizoen. Bedoeling is om na te gaan of er geen algemene trend zit in al de gegevens die we op die manier bekomen.

Stel dat we de hele maand november elke dag opnieuw de computer hebben laten doorrekenen hoe het weer er zal uitzien in december, januari en februari, dan kan dat misschien interessante resultaten opleveren. Als alle prognoses wijzen in de richting van een koude en sneeuwrijke winter, dan is dat misschien wel zo.

En dus zijn we de voorbije jaren bedolven onder allerlei voorspellingen gedaan met supercomputers en geavanceerde weermodellen die rekening hielden met oceaantemperaturen, luchtstromingen op grote hoogte, zeestromingen, ...

Het resultaat? Veel kaf, weinig koren. Elk jaar was er wel iemand die met zijn prognose de nagel op de kop sloeg. Maar elk jaar was het een ander computermodel dat de juiste seizoensvoorspelling deed. Elk jaar verscheen iemand anders op televisie om zijn grote gelijk uit te schreeuwen. Vergelijk het met de lotto. Er is altijd iemand die wint, maar het is altijd iemand anders.

VOORZICHTIG BLIJVEN

Bovendien moet je erg voorzichtig zijn met het interpreteren van seizoenvoorspellingen. Stel dat het ECMWF (European Centre for Medium-Range Weather Forecasts) voor Europa een koude en natte winter verwacht. Op het eerste zicht lijkt dat belangrijk nieuws en het zal dan ook zeker de media halen.

Maar wat is de waarde van zo'n bericht? De koude Europese winter geldt immers voor een grote regio, van Dublin tot Ankara, van Helsinki tot Sevilla. De computer doet een uitspraak voor dit hele gebied. Probleem is dat we niet weten of de grote kou zich zal concentreren in de Balkan, in de Lage Landen, in het noorden van Scandinavië of in Spanje. Het is dus best mogelijk dat op het eind van het seizoen de Europese winterprognose juist was, maar dat we daar in Vlaanderen niets hebben van gemerkt.

Een (winters) voorbeeld. Eind 2005 waren er alarmerende berichten over de Siberische winter die hier zou toeslaan. Sommigen maakten zelfs al vergelijkingen met de gruwelijk koude februarimaand van 1956, toen de gemiddelde temperatuur in Ukkel MIN 6 graden bedroeg en het economisch leven grotendeels stilviel. En kijk, de winter haalde inderdaad fors uit in Oost-Europa, met honderden vriesdoden en spectaculaire tv-beelden. Zelfs in België lag de gemiddelde wintertemperatuur iets onder de normale waarde. Maar ik denk niet dat je de winter van 2005/2006 kon vergelijken met die van 1962/1963...

Dat is dan ook het nadeel van een seizoensvoorspelling: ze is erg algemeen, zowel in tijd als in plaats. Het kan best zijn dat de statistiek het bij het rechte eind heeft voor een heel continent. Maar als individuele weergebruiker ben je daar niks mee.

Prognoses die een sneeuwrijke winter voorspellen, zijn al helemaal onbetrouwbaar. Je hebt het ongetwijfeld zelf ook al meegemaakt: sneeuw is heel ongelijk verdeeld zelfs over een kleine oppervlakte als België.

Daarom hebben de nationale Europese weerinstituten enkele jaren geleden besloten om geen seizoensprognoses meer mee te delen.

TEGEN BETER WETEN IN....

Toch krijgen weermensen elk jaar opnieuw de vraag "wat voor winter we nu gaan krijgen". Als we dan heel voorzichtig aangeven dat je daar in feite geen antwoord op kan geven, volgt er hoongelach en ongeloof. Was er niet die Duitser die vorig jaar had gezegd dat het een Siberische winter zou worden? En er is toch dat succesvol Brits weerbedrijfje? Waarvoor hebben jullie dan al die computers? Wat hangen die satellieten daar boven dan te doen?

Ik denk dat hier wat nederigheid op zijn plaats is. Natuurlijk maakt de wetenschap vorderingen. Ja, we kunnen nu veel beter dan pakweg twintig jaar geleden een weersverandering aankondigen. Ja, we kunnen (vooral voor de tropen) soms heel algemene prognoses maken voor enkele maanden. Maar tegelijk beseffen we maar al te goed dat we nog een hele weg moeten afleggen.

De natuur blijft altijd verbazen. Weersystemen zijn zo ongelooflijk complex dat zelfs de krachtigste computers tilt slaan. Persoonlijk ben ik al blij als we in een stabiele situatie een 10 dagen-prognose voor het Belgische weer kunnen geven.

NASCHRIFT: de media blijven ons bestoken met allerhande "voorspellingen".
"De winter 2011/2012 wordt een horrorwinter."
"De zomer 2012 wordt een olympische zomer. Of een kwakkelzomer. Of een spookzomer."
"Pas in de laatste tien dagen van mei 2013 krijgen we eindelijk lenteweer. Maar dan wordt het wel meteen zomers met temperaturen tot 25 graden."
"De zomer van 2013 wordt de koudste in 200 jaar."
"De winter 2013/2014 wordt een horrorwinter die drie maanden zal duren. Het wordt de winter des doods."
"De zomer 2014 wordt heet en nat."
"De zomer van 2016 wordt atypisch."
"December 2017 wordt superkoud."

[Thijs]

Er wordt zelfs sneeuw verwacht voor de regio Deventer tot in de vroege ochtend.

[Joep]

GFS berekent wederom venijnig laagje volgende week vrijdag/zaterdag met sneeuw.
Laagje ligt nu iets noordelijker

[Joep]

Ook EC berekent dit laagje met sneeuw

[Snowfreak]

hopen dat het uitkomt!

[Joep]

Hirlam met mogelijk wat sneeuwval richting ZO NL

[TMCThomas]

Ook arpege houdt vol met sneeuwval voor een groot deel van het land vannacht.

Helaas zijn niet alle modellen het daar mee eens.

[Arend]

Hirlam met mogelijk wat sneeuwval richting ZO NL

Ook arpege houdt vol met sneeuwval voor een groot deel van het land vannacht.
Helaas zijn niet alle modellen het daar mee eens.

EC wel.  Morgen hier in Twente wakker worden in een witte wereld? 

[Armand]

Het wordt spannend wat er vanavond/vannacht gaat gebeuren. Een warmtefront gaat zich vanuit het noordwesten richting het zuidoosten bewegen. Deze warme lucht komt vervolgens in aanraking met de hardnekkige plaklaag van koude lucht die momenteel boven ons land hangt. Er zal neerslag gaan ontstaan, eerst in het noordwesten en dan oostwaards uitbreidend, later ook zuidwaards uitbreidend. De activiteit verschilt in de modellen, heel actief zal het warmtefront niet gaan worden. De meeste neerslag zal zich centreren in het oosten en noordoosten, de minste waarschijnlijk in het zuiden.

In welke vorm de neerslag gaat vallen dat gaat afhankelijk worden van veel factoren. De belangrijkste heb ik even hier opgesomd:
1. Het in stand houden van de koude plaklaag. Zo lang het mistig/bewolkt blijft zal de temperatuur slechts heel langzaam oplopen. Waarschijnlijk komt deze uiteindelijk overal rond of net iets boven het vriespunt uit. Er zal niet veel gaan veranderen met de temperatuur. Met het invallen van de avond kan deze mogelijk weer enkele tienden gaan zakken, zeker als er een lokale opklaring zou ontstaan. Voor eventuele gladheid is het zeer belangrijk wat de temperatuur gaat doen, het wordt kantje-boord: net wel, net niet onder het vriespunt.
2. Het instromen van warmere lucht op grotere hoogtes. Door de koude plaklaag ''glijdt'' de warme lucht langzaam bovenop de koude plaklaag, omdat warme lucht de eigenschap heeft om te stijgen. Het gevolg is dan dat er op enige hoogte een smeltlaag ontstaan: hier dringt de warme lucht door en zal de temperatuur boven 0 uitkomen. Je krijgt dan een luchtkolom waarbij de sneeuw eerst smelt door de smeltlaag en later weer onderkoeld raakt door de koude plaklaag. Je krijgt dan ijzel of ijsregen.
3. Het instromen van warmere lucht op neushoogte. Uiteindelijk als de wind aanlandig gaat worden, zal ook de koude plaklaag verdreven worden. Dan is de gehele luchtkolom weer boven 0 graden en heb je gewoon regen.

Het is dus een combinatie van deze drie factoren die bepaald of we regen, (natte)sneeuw of ijzel/ijsregen krijgen. Mocht er dus al neerslag vallen voordat de smeltlaag arriveert, dan krijgen we te maken met sneeuwval. Maar het kan ook zijn dat de temperaturen toch nog boven het vriespunt uit gaan komen en niet meer dalen. Dan krijgen we gewoon regen en heel misschien nog wat (natte) sneeuw vooraf. Het wordt dus vooral nowcasten en hopen dat zowel de temperatuur op neushoogte als op grotere hoogtes onder 0 blijft zo lang mogelijk.

Het KNMI waarschuwt wel alvast voor gladheid door sneeuw/ijzel voor alle provincies, behalve de kustprovincies (ZL - ZH - NH - FL - GR). Hier in de kustprovincies wordt de plaklaag door invloed van zee al eerder verdreven (begint nu al in het noordwesten).

Dan even nog iets, richting volgend weekend mogelijk opnieuw weer sneeuwkansen. Kort gezegd treedt er weer een blokkade op en vormt zich een lagedrukgebied gevuld met koude lucht ergens nabij Scandinavië. De stroming draait opnieuw naar NW en er wordt opnieuw koude lucht aangevoerd. We hebben afgelopen dagen gezien dat dit vooral in het binnenland van België heeft geleid tot enkele centimeters sneeuwval. Wat mij opvalt is dat GFS al redelijk zeker is met dit scenario en het model berekent zelfs al meer dan 50% kans op sneeuwval voor de gehele Benelux;

Prikpunt Midden Nederland.

Voor deze termijn van bijna een week vind ik dat best hoge aantallen. Nu moeten we alvast een sprongetje in de lucht gaan maken, want het blijven immers computermodellen en de ENS van EC is er nog niet helemaal zeker van. Details vallen nu nog zeker niet te zeggen. Maar dit geeft wel aan dat er opnieuw kansen zijn voor een winterprik, nadat het er even wat slechter uitzag. Het is in elk geval al spannend om allemaal te volgen en ziet er al een stuk beter uit als december vorig jaar. Wordt zeker vervolgd......