Onweerskansen donderdag 22 juni 2017

[Marsel]

Woord vooraf
Ik heb lang getwijfeld om dit topic te openen in verband met de relatief kleine onweerskansen voor Nederland. Wel nu, in de laatste output zien we langzaam maar zeker iets verschijnen wat in ieder geval een beetje meer potentie heeft dan de voorbije dagen. In het algemene topic is er al even over gespeculeerd. In dit topic gaan we er wat uitgebreider op in en kunnen we vanaf nu alles aangaande de kansen voor morgen hier kwijt.

Kort synoptisch
We staan aan de vooravond van een markante weersomslag. Waar we de afgelopen weken vrijwel onafgebroken onder een sterke hoogterug met zeer warme bovenluchten vertoefde krijgen we vanaf morgenavond steeds meer te maken met oceanische invloeden. De hoogterug breekt en zonaliteit met aanmerkelijk meer bewolking, lagere temperaturen en af en toe wat regen of een bui neemt het voortouw vanaf vrijdag en tijdens het komende weekend. De overgang naar de frissere maritieme luchtsoort wordt gekenmerkt door een KF wat zich op dit moment nog ten westen van de Britse Eilanden bevindt. Het systeem zal morgenavond van west naar oost het land passeren en daarmee de tropische luchtmassa's (incl. EML) er vooruit voor geruime tijd het land uitzetten. Het KF wordt op de hielen gezeten door een scherpe shortwave. Later meer hierover.

Morgen overdag
Voordat het zover is zijn in de voorkamer van het KF, als je goed gaat analyseren, een tweetal vores in de warme sector aanwezig. De eerste is niet erg uitgesproken en wordt gekenmerkt door een vlakke windruiming en een band met zeer hoge theta-e en theta-W waarden: 60-65C en respectievelijk 19-20C. Td's lopen daar rap op naar 18-20C. De vore vormt in feite de achterste begrenzing van de heetste en meest onstabiele luchtmassa die in de warme sector vandaag al boven FR aanwezig was. De CAPE loopt er gemakkelijk op tot 2500-3000J/Kg agv hogere Td's die onder de EML door lopen. De vore zelf wordt overigens morgenochtend vroeg (04Z) al over W-BE en ZW-NL verwacht en trekt dan (noord)oostwaarts om nog voor het eind van de ochtend het oosten te verlaten. De snoeihete luchtmassa er vooruit draagt in grote mate bij aan de zeer hoge minima van de komende nacht.

Met het oostwaarts trekken van de eerste vore verlaat de heetste en meest onstabiele lucht dus nog voor de middag het land en draait de wind van Z naar ZW. De vore ligt duidelijk onder invloed van de hoogterug dus veel activiteit hoeven we daar niet meteen op te verwachten. Zeker gezien de droogte op de midlevels en de aanwezigheid van enkele behoorlijke inversies aan de voet van de EML. Boven de Noordzee is de bovenlucht echter constructiever en daar leidt de de WA voor de vore uit tot enkele elevated onweersbuien (mogelijk een of meerdere clusters) die om de hoogterug afbuigen om vervolgens tijdens de nanacht en morgenochtend via Denemarken richting N-Duitsland trekken. Die signalen zijn behoorlijk eenduidig en aannemelijk gezien de synoptische setting. Nog even oppassen dat dergelijke systemen niet warmte tong 'in' propageren zodat misschien het noord(oost)en hier nog mee te maken krijgt. Dit laatste lijkt echter een kleine kans van slagen te hebben.

Na passage van de eerste vore draait dus overal de wind naar zuidwest en neemt gevoelig toe. Maar daarme is de kous nog niet af. De luchtmassa in de warme sector blijft tot aan het KF immers zeer warm. Met een T850 die morgenmiddag nog lang waarden rond 16 tot 18C haalt zijn de gebieden waar de lucht een lange strijklengte over land heeft dus zinderend heet. Met de te verwachte zuidwestelijke voorkeursrichting zijn dat dus het oosten en met name het zuidoosten van het land. Tx ligt daar waarschijnlijk op een graad of 34. In de rest van het land door invloed van de Noordzee uiteraard minder warm met 27-32C. In beide gevallen is dat niet voldoende voor convectie vanaf de grond. Progtemps laten blijvend een inversie aanwezig zijn rond 800hPa waar met de te verwachte T en Td zelfs in de warmste gebieden niet doorheen te komen is. Modellen simuleren na de eerste vore ook enige uitdroging van de grenslaag in de loop van de dag waardoor buienontwikkeling tegen wordt gegaan.

Anders is dat voor Duitsland alwaar, ondanks de nogal grote verschillen tussen de modellen (enorme cap!), de vore aanleiding kán geven tot zware onweersbuien (oa supercells en later lineaire clusters) met alles erop en eraan. Voor Nederland zal dit zeer waarschijnlijk niet van toepassing zijn, dus details laat ik wat dat betreft voor wat het is. De tweede vore trekt vlak voor het KF uit het land op tegen het eind van de middag. De wind draait daarbij tijdelijk naar WZW en koelere zeelucht stroomt dan definitief het land op. We zullen 2e helft van de middag dan ook de temperatuur zien dalen vanaf de kust. Nog steeds is de invloed van de hoogterug aanwezig, maar vanuit het westen nadert de eerder genoemde shortwave (kortgolvige hoogtetrog). Terwijl de vore op het nog hete binnenland inloopt begint de bovenlucht dus langzamer steeds constructiever te worden. Afhankelijk van de activiteit van de eerste vore kan de tweede vore vlak voor het KF uit wederom boven Duitsland zware onweersbuien opleveren. Lijkt me dat als het op de eerste al lukt om onweer te ontketenen de tweede uiteraad (veel) minder actief zal zijn en vice versa ivm airmass recovery.   

Morgen namiddag/-avond
Vlak achter de tweede vore zit dan eind van de middag uiteindelijk het KF welke overlopen wordt door de opdringerige shortwave. Dát is wanneer het voor NL interessanter wordt, ondanks dat de hitte dan al deels verdreven is. We zien namelijk dat de atmosfeer vanaf de midlevels onstabiel blijft tot aan passage van het KF door de restanten van de EML. De forcering agv de inlopende hoogtetrog zorgt er voor dat deze onstabiliteit langs het frontvlak vanaf de midlevels aangesproken kan worden. Nu is de vraag alleen even hoe snel, wanneer en tot hoe ver zuidelijk die forcering precies het KF aanslaat. Daar lopen de verschillende modellen nog behoorlijk uiteen. Zo is er de mogelijkheid dat eea pas ergens halverege NL actief wordt (Harmonie36 en -38) of al boven de Noordzee (Hirlam en EC). Anderzijds lijkt België sowieso niet optimaal te zitten tov het PVA max waardoor daar de kans op onweersbuien kleiner is. In principe geldt hoe noordelijker én oostelijker hoe groter de kans op onweersbuien langs het KF.

Lijkt me aannemelijk dat wanneer het KF eind van de middag vanaf de Noordzee aakomt de buiigheid al ontwikkelend oostwaarts uitbreidt. Hirlam en EC lijken daarbij veel op elkaar met de grootste dekkingsgraad over het oosten met daar langs het KF  behoorlijk actieve multicells. Hoe noordelijker langs het front hoe sterker de forcering en hoe verder oostelijk hoe beter de ontwikkeling. Dat levert dus boven Duitsland, waar de hitte nog voet aan de grond houdt,  wederom de beste papieren op voor een tweede golf van zware onweersbuien. Alle modellen laten die activatie aldaar zien met dan weer alles erop en eraan. Neemt niet weg dat het boven ons land dus ook even goed raak kan zijn, maar dan dus veelal elevated en ontwikkelend oostwaarts trekkend. Zal nowcasten worden om te zien waar die activatie agv de hoogtetrog er precies in komt. Dat is en blijft namelijk een hachelijke zaak op 24h van tevoren.

Schering is langs het front effectief grofweg 20-30kt en CAPE veelal 1000-1500 J/Kg. PW is beperkt en gezien het gebrek aan voeding vanuit de grenslaag is het severe weather potentiaal dan ook niet bijzonder hoog bij deze buien. Lijkt me een vrij standaard multicellulair onweer te worden met behoorlijke bliksemactiviteit, kans op kleine hagel (max. 2cm) en even een flinke plens water. Windstoten zullen deels uitgedempt worden in de stabieler wordende grenslaag. Anderzijds zou het zomaar kunnen gebeuren dat richting het warmere oosten de coldpools zodanig stevig worden dat er gusts tot 35-40kt op kunnen treden. Boven Duitsland vervolgens verdere activatie met serieuze(re) onweersbuien tot gevolg.

Updates zullen in dit topic later volgen.
Voor nu alvast veel plezier met nowcasten en vanuit een warm Woensdrecht fijne avond toegewenst!

[martijn]

We gaan het in de gaten houden Marsel! Bedankt dat je de tijd elke keer neemt voor de uiteenzettingen. Dit jaar valt voor hier nog erg tegen, nog bijna geen onweer gehad. We zullen het zien

[Jan van Ooijen]

Zo wat een lap tekst. Bedankt en we hopen op het beste

[Gerard1995]

Nu hopen dat de rollen stiekem toch een beetje omgedraaid worden.. vorige keren was het zeker dat het een schampschot zou zijn als er uberhaupt iets zou komen, nu worden de kansen de laatste 24 uur stiekemaan toch steeds groter dus hoop nu toch echt op een echte zomerse knaller na deze loeihete periode

[Eric]

Top Marsel! Dank voor deze uitgebreide uitleg weer! Keep up the good work!

[Giso84]

Hij is weer fijn en duidelijk Marsel, waarvoor dank.

Mocht er onverwachts toch iets komen bij mij dan graag na 21:00 of ruim voor 17:00 ivm werk 

[Joep]

A level 1 was issued for the Benelux countries, eastern France, Poland, Slowakia mainly for severe wind gusts and large hail and to a lesser extent excessive precipitation and tornadoes.

Een niveau 1 is uitgegeven voor de Benelux-landen, Oost-Frankrijk, Polen, Slowakije voornamelijk voor zware windstoten, hagel en in mindere mate overmatige neerslag en tornado's.

[SniperEye]

Misschien dat ik een achtertuin-chase ga doen, maar verder dan een straal van 20 km rondom mijn huis ga ik niet. Of ik ga een Twitter-chase houden en zien wat de chasers her en der opvangen.

[Marsel]

Goedemorgen allen. Korte update vwb huidige situatie.

De eerste vore is het land zo goed als uit en ligt nu volgens de laatste waarnemingen over de oostgrens. Daarmee is de warmste en meest onstabiele luchtmassa dus al het land uit. De wind is overal al zuidwest en zal tot passage van de tweede vore (later vanmiddag) zo blijven. Verder loopt alles nog conform openingspost met een cluster/MCS over de Noordzee richting Denemarken en N-DU. Voor ons land waarschijnlijk van geen waarde, al zou de grensstreek in het uiterste noordoosten nog een schamper kunnen krijgen (zie laatste satpics).

Wat verder opvalt is dat er al enkele onweersbuien op het KF aanwezig zijn boven de UK op dit moment. Blijkbaar is de invloed van de hoogtetrog al groot genoeg. Ook verder zuidelijk bolt de Ac al een beetje op. Dat spul trekt allemaal de Noordzee op. Het is dan afwachten wanneer de hoogtetrog het KF nogmaals aanslaat. Beide Harmonie varianten zijn inmiddels behoorlijk terruggeschroefd vwb convectie boven Nederland en laten de activiteit sterk toenemen na passage van de Duitse grens. Dit in tegenstelling tot EC en Hirlam. Beide modellen laten het activeringsproces ergens boven W-NL plaastsvinden om vervolgens ontwikkelend oostwaarts te trekken waarbij de meest intense onweersbuien uiteraard voor Duitsland zijn en wellicht net aan O-NL. EC is daarbij het meest actief. Mijn gevoel zegt dat de oplossing ergens in het midden ligt, letterlijk in dit geval. Met dus mindere papieren voor het westen, en betere opties voor het (noord)oosten. We have to wait and see. Verder weinig wijzigingen tov gisteren.

Hieronder de waarnemingen van 07Z. De eerste vore duidelijk zichtbaar langs de oostgrens en de tweede (nauwelijks herkenbaar overigens) langs de oostkust van de UK op de hielen gezeten door het KF.

[Unknown-user1778]

om 10:30 al in de 30+
Als dit geen onweer gaat opleveren dat gaat niks meer lukken dit jaar 

[Energizer85]

Dank marsel! Wat mij opvalt is hier ook de behoorlijke wind toename... overigens ma di woe zien er toch weer uit als behoorlijke dagen!

[SniperEye]

Ik ben benieuwd. Ik heb wat kaartjes gezien voor Duitsland en die zijn zeker niet mis. Met name daar verwacht ik vandaag veel spektakel. In eerste instantie met name ten oosten van onze landsgrens, later ook in de tornado alley van Europa. De lijn Luxemburg richting Duitsland.

[GeneralDuke]

Goedemorgen allen. Korte update vwb huidige situatie.

*knip*

Hoe herken je de vores en het KF op de kaart? Als ik je ingetekende lijnen bekijk zou ik gokken dat de rechtse vore een scheiding is tussen hoge en lage dauwpunten, met de hogere waardes aan de westzijde, en een geruimde wind. Kan dat kloppen? De linker vore kan ik niet onderscheiden, komt misschien ook door het gebrek aan waarnemingen...
Koufront lijkt me vrij makkelijk: lagere Td en T2m zou ik zeggen. Alleen zie ik dat niet aan beide kanten van je blauwe lijn.

[Unknown-user1778]

het koufront kon je toen straks echt een beetje herkennen aan de sateliet beelden.
http://de.sat24.com/de

je ziet echt een soort onderbreking/ scheidingslijn precies achter waar die onweersbuitjes zitten in Engeland, die worden net voor de kou uit gevormd

[GeneralDuke]

het koufront kon je toen straks echt een beetje herkennen aan de sateliet beelden.
http://de.sat24.com/de

je ziet echt een soort onderbreking/ scheidingslijn precies achter waar die onweersbuitjes zitten in Engeland, die worden net voor de kou uit gevormd

Ah ja ik zie het inderdaad. Ik zie ook een band zonder bewolking over Nederland liggen in het beeld van 9:20 die langzaam oostwaarts trekt. Is daarvan dan de oostelijke begrenzing de eerste vore en de westelijke de tweede?

[Marsel]

Hoe herken je de vores en het KF op de kaart? Als ik je ingetekende lijnen bekijk zou ik gokken dat de rechtse vore een scheiding is tussen hoge en lage dauwpunten, met de hogere waardes aan de westzijde, en een geruimde wind. Kan dat kloppen? De linker vore kan ik niet onderscheiden, komt misschien ook door het gebrek aan waarnemingen...
Koufront lijkt me vrij makkelijk: lagere Td en T2m zou ik zeggen. Alleen zie ik dat niet aan beide kanten van je blauwe lijn.

Vwb de eerste vore is het makkelijk. Iets duidelijkere windsprong met aan de westkant en in de as hogere Td's agv toenemende maritieme invloed. De tweede is inderdaad erg lastig te vinden hoor, ik moest ook een paar keer kijken. Sowieso vaak het geval bij systemen boven zee ivm, zoals je terecht opmerkt, een gebrek aan waarnemingen. Ik heb 'm gelegd op de vlakke windruiming. Hij moet er liggen, je ziet immers ook de activatie later vandaag boven Duitsland op dit systeem.

Het KF is niet zo standaard als normaal aangezien de luchtsoort erachter getransformeerd polair is en de luchtmassa er vooruit in de grenslaag ook al niet meer tropisch van oorsprong is (vore!). Dat betekent dat er van een groot T en Td verval nauwelijks sprake is en dus is het KF niet zo gek actief geweest de laatste dagen. Je zult dus op zoek moeten naar de windsprong. Die is in het uiterste noordwesten van de kaart wel redelijk goed zichtbaar.  Daar ligt dan ook de blauwe lijn op. Uiteraard kun je ook satellietbeelden gebruiken om eea te verduidelijken voor jezelf. Beetje duidelijk?

[TomvanHal]

UPDATE spotteractivatiebericht #439 22/6 11:00 - V.w.b de onweerkansen voor NL kan het oorspronkelijke bericht als vannacht uitgegeven in grote lijnen blijven staan. De modellen blijven interessante - maar ook lastige - verschillen vertonen in meer precieze timing en positie van convectie, zelfs ook voor de gebieden verder oostelijk over Duitsland. Nowcasten dus!
Voor NL houden we aan: vanmiddag een kleine kans op buien over Limburg en de uiterst oostelijke grensstreken. Als dat lukt kan dat wel meteen gevaarlijk uitpakken gezien de ruime waarden voor onstabiliteit en windschering die in dit scenario ook volledig benut kunnen worden. Hoge bliksemfrequentie, veel neerslag op korte tijd, windstoten en grote hagel zijn dan de aandachtspunten.
Dan vanavond een ruimere onweerkans bij passage van het koufront. Dit zijn dan buien van wat minder kaliber die op middelhoog niveau ontstaan, maar onderschatten moeten we ze niet want er is dan nog steeds sprake van voldoende energie en schering voor organisatie (multicells), met onweer en hagel. De activiteit op het front wordt verhoogd door passage van een lagedrukuitloper op hoogte (500hPa vlak), gezien de positie van die "trog" is de buienkans het hoogst voor midden- en noord-NL.
De belangrijkste Skywarn aandachtspunten voor NL (met vlgns verwachtingen relevante criteria) zijn aldus: vnl. blikseminslag (schade door of frequentie minstens 60/minuut), hagel (stenen minstens 2cm groot of gesloten dek minstens 2cm dik), zware neerslag (overlast door vele neerslag op korte tijd). De windstoten zullen naar verwachting over NL het meldcriterium (90 km/u) niet halen.

(C) SKYWARN NL

[pietjelol]

Het zijn nu al best pittige buien boven Engeland en de Noordzee.

[Marsel]

Ik moet toch zeggen dat de hoogtetrog icm van KF erg goed werkt over het oosten van de UK en de Noordzee op dit moment. Zitten een paar felle onweersbuien op met behoorlijk wat bliksemactiviteit. Nu maar hopen dat het zo blijft, dan zou het op veel plekken nog wel eens leuk kunnen gaan rommelen later vandaag  . Hirlam en EC laten verdere activatie toe als de hoogtetrog nog wat verder inloopt op het KF als het onze regio passeert. Dat geeft dus wel perpectief. Goed in de gaten houden dus . Tot op heden is de activiteit vele malen hoger dan de rekenbreinen voorzien hadden.

[Reutel]

Zei er iemand onweer? 

Merk er nog niet veel van dat de warmste lucht het land heeft verlaten, het is hier gewoon 32 graden momenteel! Wat opmerkelijk is, is dat de hoogtetrog lijkt te exploderen boven de Noordzee. Laten we hopen dat een en ander niet uitdooft als het boven land komt.. Spann0nd!