Onweerskansen 27 augustus 2016

[Marsel]

Inmiddels zijn we aangekomen in de laatste fase van de huidige warme periode. Al dagen turen enthousiastelingen zoals gebruikelijk ver achter de betrouwbaarheidshorizon naar eventuele onweerskansen die nooit ver weg zijn in een typische Nederlandse zomer. Morgenavond lijkt dan het eerste moment waarop onweerskansen significant groeien.

Kort synoptisch
As we speak ligt het polaire front ZW-NO georiënteerd vrijwel stil over C-NL. Door hogedrukopbouw over het front heen is het systeem vrijwel onzichtbaar op satpics, hooguit wat velden (onstabiele) Ac en enkele banden Ci parallel aan het front verraden dat er 'iets' ligt. Het systeem is eerder vandaag voorafgegaan door een vore welke ons land inmiddels al gepasseerd is en momenteel over NO-FR, via oa Luxemburg richting WZW-DU ligt. Ook daar zien we een vergelijkbaar, nauwelijks significant wolkenbeeld.

Daar het front en de vore nu vrijwel parallel aan zowel het bovenpatroon als grondpatroon liggen verandert er vannacht niet veel. De impasse wordt morgenochtend pas verbroken als een thermisch laag, nu aanwezig boven ZW-FR, verder uitdiept en noordwaarts trekt terwijl het hoog noord van het front juist opbouwt. Tegelijkertijd krimpt de bovenstroming iets waardoor het geheel noordwaarts wordt opgetild. Dit gaat dan vooral morgen overdag z'n beslag krijgen waarbij behoorlijke WA over onze regio op gang komt (T850 oplopend naar 18-19C morgenavond). Zowel langs het polaire front, tegen die tijd met WF karakter, als in de warme sector (nabij de vore) stijgen de onweerskansen met name tijdens de zaterdagnamiddag, -avond en nacht naar zondag mede door het naderen van een vlakke hoogtetrog.

Kijkend naar bronnen van optilling moeten we de overduidelijke WA, de zwakke PVA aan de voorzijde van de vlakke hoogtetrog alsmede convergentie nabij de vore aanmerken als belangrijkste potentiële  triggers. Goed om te noemen is overigens dat in de begindagen van deze warme periode de hoogtetrog grotendeels afwezig was binnen de toen beschikbare data, steker nog het hoogtepatroon was lichtelijk anticyclonaal , en daarmee ontbrak een potentiële trigger. Bovendien was het daaraan verbonden neerslagsignaal toen absoluut minimaal.

Onweerskansen en grote onzekerheid
Zoals gebruikelijk zijn er ook aan deze setup onzekerheden verbonden. Dit maal ook niet te zuinig. Zelfs op het moment van schrijven is het binnen de verschillende rekenbreinen op D+1 werkelijk een zooitje. De enige quasi zekerheid lijkt de in alle modellen terugkerende elevated geclusterde convectie over de UK richting de zuidelijke Noordzee op het WA max langs de achterzijde van het WF te zijn. 's Avonds laat kan de inlopende hoogtetrog deze convectie extra aanjagen waardoor mogelijk ook het noord(west)en van het land er mee te maken krijgt.

De rede achter de grote onzekerheid elders (in de warme sector) moeten we oa zoeken achter het feit dat de hoeveelheid bewolking voor morgen alsmede de exacte locatie van de vore (met zuid ervan de échte hitte) een dikke vinger in de pap hebben. Er wordt namelijk nogal wat Ac/Ci in de warme sector over onze regio berekend waardoor, ondanks dat de stroming aflandig is, het morgen op het zuidoosten na met Tx 24-29C wel bekeken is. Als je dan bedenkt dat er constant WA boven onze hoofden gaande is levert dat dus een behoorlijke inversie op.

Progtemps tonen dan ook behoorlijke 'neus' grofweg tussen 850 en 900hPa aan de voet van de droge EML-achtige luchtlagen er vlak boven. Thermisch gaan we het in ons land dus waarschijnlijk niet redden, daar hebben we een Tx van ongeveer 33C voor nodig. Verder naar het zuiden (BE) zelfs 34-35C. We zullen het dus van de vlakke hoogtetrog icm de zeer traag noordwaarts verplaatsende vore moeten hebben. 

Dat de onstabiliteit boven onze regio in de warme sector enorm is lijkt wel duidelijk, modellen komen gemakkelijk met 2.0-3.0KJ aan CAPE waarbij 30-35kt aan diepe schering wordt voorzien. Onder het WA regime neemt de SRH klassiek enorm toe (>200 m2/s2) maar deze dynamiek is niet per definitie te 'gebruiken' aangezien we het juist in die zone (C-/N-NL) thermisch niet gaan redden.

Als het dan gaat om potentiële initiatie in de warme sector moeten we de vore tijdens de namiddag over BE in de gaten houden. Zuid van het systeem wordt het namelijk lokaal wel warm genoeg om na een zet in de as (convergentie) met een Tx van 32-33C wellicht door de cap heen te komen. Zowel Hirlam als Harmonie laten dit, ondanks locatieverschillen, allebei toe. De luchtmassa is daar echter wel nog steeds erg droog, heet en in principe minder geschikt voor convectie dus zeker is dit allerminst. Dynamisch ook minder aantrekkelijk maar duidelijk is wel is het zo dat áls die initiatie plaatsvindt het meteen raak is met zware onweersbuien (mogelijk even supercellulair) met alles erop en eraan. Denk dan met name aan zware windstoten (tot rond 90 km/h), hoge bliksemfrequenties en in initiatie fase mogelijk lokaal ook grote hagel (tot rond  5cm).  Clustering tot MCS-achtig systeem welke NO-waarts trekt lijkt dan aannemelijk in de volgende fase. Vooral  ZO-NL zou hier dan kans op maken vanuit BE. Maar gezien de droogte van de luchtmassa kunnen we onze vraagtekens bij dat scenario zetten (zo doet WRF hier bijvoorbeeld niks mee!).

Elders blijft het op nadering van de hoogtetrog en de vore afwachten of het tot (geclusterd) elevated onweer kan komen. Dan uiteraard minder zwaar maar nog steeds significante intensiteiten mogelijk gezien de enorme bak CAPE. Denk aan veel water op korte tijd, mogelijk flinke windstoten (60-70km/h), hagel tot enkele cm's en veel bliksem. Voorkeursregio  is nauwelijks te geven maar gezien de locatie tov de naderbij sluipende hoogtetrog lijken het westen en noorden morgen avond en de nacht naar zondag de grootste kans op dergelijke buien te maken. Maar ook hier luistert het wederom erg nauw: is de forcering nabij het zwakke PVA max icm de vore sterk genoeg?

Samenvattend
We kunnen stellen dat er grote onzekerheden zijn en dat landelijke dekking niet realistisch lijkt. Sterker nog, er is zelfs een gerede kans dat het allemaal met een sisser afloopt, anderzijds is de dreiging van een serieus onweer ook reëel. Ik denk dat eea morgen overdag waarschijnlijk aanvangt met geclusterde elevated onweersbuien op het WA max nabij het WF, dit dan met name over de UK richting de zuidelijke Noordzee. Tijdens de avond op nadering van de hoogtetrog ook voor het westen en noorden iets dergelijks mogelijk. Verder, vanaf de namiddag de dreiging van sb convectie nabij de vore vanaf Belgisch grondgebied. Daar moeten we zoals gezegd echter wel voorzichtig mee omgaan, maar daar zou het zuidoosten van ons land de grootste kans op maken.

In dit topic kunnen we eea blijven volgen en bediscussiëren. Alvast veel plezier en geluk gewenst .

[Giso84]

Best informatief stuk Marsel.

Snap niet al de termen maar kan daar genoeg van terugvinden hier op het forum of elders.
Ik ga het gewoon afwachten, zal wel moeten en dan toch stiekem hopen op wat onweders 

[jornonweer]

dus opeens niet centraal,west en noord nl de beste papieren maar wel belgie en het zuid-oosten van nl? in ieder geval, harmonie,ec,hirlam en arome ondersteunen dit.

[Marsel]

dus opeens niet centraal,west en noord nl de beste papieren maar wel belgie en het zuid-oosten van nl? in ieder geval, harmonie,ec,hirlam en arome ondersteunen dit.

Hoe bedoel je dit? Wat ondersteunen de door jou genoemde modellen wel of niet?

[jornonweer]

Hoe bedoel je dit? Wat ondersteunen de door jou genoemde modellen wel of niet?

dat er ook kans is op onweer in het zuid-oosten van nl, oost-belgie en centraal belgie, was eerst niet het geval toch?

[Energizer85]

Bedankt Marsel! naar mijn mening beschrijf je de situatie perfect voor alle streken (als je het goed leest ??)

Morgen nowcasten, en een biertje erbij, want de temperaturen zijn prima ?

[lander22]

bedankt voor de uiteenzetting Marsel!

nu hopen dat we die 33-34° net kunnen halen en we een bui door de inversie kunnen trekken

hopelijk niet te veel hoge wolken morgen, momenteel zitten er wel wat in Frankrijk maar niet overdreven.

[Arend]

Als het hier morgen niet lukt, dan is er mogelijk zondag nog een kans. Maar eerst maar eens kijken of er morgen wat wil gaan borrelen. 18z Harmonie ziet er weer leuk uit, maar dat zegt dus niks. 

[lander22]

SB cape van gfs gaat lokaal richting 4000-4500 j/kg in Belgie! 

meestal word tohc de ML cape gebruikt omdat deze een beter beeld geeft? maar als SB convectie mogelijk is kunne we dan de SB cape gebruiken?


edit: http://www.estofex.org/cgi-bin/polygon/showforecast.cgi?text=yes&fcstfile=2016082806_201608262259_2_stormforecast.xml

estofex lvl 1 en 2!
The conditions near the front would in principle be able to sustain supercells with a risk of very large hail and damaging downbursts. With elevated storms further north, this risk would be lower, although large hail would still be possible given the sizable elevated CAPE predicted by a consensus of NWP models. Any storms further to the south would still pose a risk of large hail and severe winds, but they would be less organized because of the weaker deep-layer wind shear.

The most likely scenario will likely be that isolated storms will develop over northern or northeastern France, over Belgium, Luxembourg and possbly western Germany that will pose a local risk of hail and severe winds. Additionally, a number of elevated storms will likely affect the northern Netherlands and possibly northern Germany. Storm development in vicinity of the warm front is uncertain. Even though the coverage will may be low, a level 2 seems to be marginally warranted at the moment, given the strong instability.

[Ries]

Toch lvl 2 voor groot deel NL doch marginale



A level 1 was issued for northern France, the southern UK, the Benelux and parts of Germany, mainly for large hail and severe wind gusts.

SYNOPSIS

A strong elevated mixed layer is in place over France, the Benelux and western Germany. Ahead of an approaching trough, initially west of the British Isles, the flow is southwesterly. A weak shortwave trough is initially located over the Bay of Biscay and moves northeastward while deamplifying.

DISCUSSION

Level 1 area

The main difficulty of the forecast is the coverage of surface-based convection in a potentially volatile environment.

At 06 UTC... a surface front should be approximately located from near Nantes to Paris to Hanover per model forecasts. During the day, the front is expected to move northward as a warm front. Model consensus puts it over the southern Netherlands and central Northrhine Westphalia at 18 UTC.

Convergence near the front will help to increase low-level humidity, so that a zone of dew point temperatures of 20-22 C should be common along the front by the end of the afternoon. In combination with the steep lapse rates this should yield up to 3000 J/kg MLCAPE.

Although a weak shortwave trough approaches from the southwest, initiation of deep, moist convection near the front, where the greatest overlap of CAPE and deep-layer shear will be present, is very uncertain. It is likely hindered by some remaining CIN and low relative humidity due to the stout elevated mixed layer.

The GFS 12 UTC run is the most aggressive with some storms in the 15-21 UTC time frame near the front over western and central Netherlands. In contrast, the ECMWF 12 UTC run produces only relatively little precipitation. It does so, however, in the warm sector over Belgium, northern France and Germany (in addition to elevated convection over eastern Britain, the North Sea and later the far northern Netherlands and Germany).

The conditions near the front would in principle be able to sustain supercells with a risk of very large hail and damaging downbursts. With elevated storms further north, this risk would be lower, although large hail would still be possible given the sizable elevated CAPE predicted by a consensus of NWP models. Any storms further to the south would still pose a risk of large hail and severe winds, but they would be less organized because of the weaker deep-layer wind shear.

The most likely scenario will likely be that isolated storms will develop over northern or northeastern France, over Belgium, Luxembourg and possbly western Germany that will pose a local risk of hail and severe winds. Additionally, a number of elevated storms will likely affect the northern Netherlands and possibly northern Germany. Storm development in vicinity of the warm front is uncertain. Even though the coverage will may be low, a level 2 seems to be marginally warranted at the moment, given the strong instability.
http://estofex.org/

[Jan van Ooijen]

Kans op grote hagel volgens KNMI

Vanmiddag onweersbuien, gezien CAPE lokaal boven de 2500 J/kg. Op basis van SBCIN lijkt alleen het zuidoosten volgens Hirlam kans te maken op convectie vanaf de grond, dan effectieve schering orde 35 kn. Evt. supercell niet ondenkbaar, maar trekt dan waasrchijnlijk snel naar Duitsland. Elders zou convectie vanaf hoogte moeten gebeuren, dan shear meer orde 25-30 kn (multicell clusters), maar nog wel icm veel CAPE. INDECS heeft de kansen op onweer een stuk naar beneden gebracht (was> 90 %) en is nu tussen 54en 87 % voor 15-21 UTC. HARMONIE heeft wel een grote onweerskans in het zuidoosten en het westen/noorden, Harmonie38 laat een wat meer verdeeld beeld zien, dus ook zware buien op andere plaatsen. De graupelplaatjes (NESO) in Harmonie36 en Harmonie38 geven een duidelijk signaal op grote hagel.

[Jan van Ooijen]

Hier de experimentele hagelverwachting. Deze berekening laat ongeveer 5cm hagel zien

[Jan van Ooijen]

Alle parameters slaan een beetje uit, tornado parameter >3. Lekker dagje nowcasten

[Marsel]

Toch lvl 2 voor groot deel NL doch marginale
*knip*

Ik zie gelukkig behoorlijke overeenkomsten tussen dit verhaal en de openingspost. De daaropvolgende vraag is echter of dat nu zekerheid biedt of juist niet . De onzekerheden zijn geduid en de potentiële (on)mogelijkheden aangegeven, meer kunnen we niet doen. Afwachten nu. Belooft wel een boeiend dagje nowcasten te worden want als je langs de vore sb convectie voor elkaar krijgt (zuidelijke deel lvl2 gebied en N-BE) is dat in een omgeving waarin de supercel modus initieel aannemelijk is. Maar die kans is netto relatief klein. Hoe noordelijker hoe meer dynamiek (ook storm relatief) maar ook hoe meer elevated het karakter (áls het tot onweersbuien komt) en dus kleinere kans op degelijke systemen. Credo van vandaag: als het gaat dan gaat het goed hard .

[Jan van Ooijen]

Hier de berekening van het weermodel Harmonie

[Jan van Ooijen]

Wat een verschil in de modellen, op de KNMI Hir/EC kaart zie je een convergentielijn in het westen hangen. Zal mij benieuwen wat het gaat brengen vandaag

[Danny]

Boven het kanaal is al een leuke bui actief met wat onweer en ook bij Paris is zojuist een eerste onweersbui ontstaan.

[jornonweer]

Boven het kanaal is al een leuke bui actief met wat onweer en ook bij Paris is zojuist een eerste onweersbui ontstaan.

inderdaad, boven Parijs nu onweer. Raar, geen enkel model berekent nu neerslag boven Parijs of daar in de buurt..

[Danny]

inderdaad, boven Parijs nu onweer. Raar, geen enkel model berekent nu neerslag boven Parijs of daar in de buurt..

Dat geeft de onzekerheid van de vandaag alvast mooi weer. We kunnen geen enkel model vandaag 100% volgen met de verwachtingen. Het is vooral lucht en radar staren vandaag voor de actuele ontwikkelingen maar dat is het bijna altijd op onweersdagen.

[lander22]

temperatuur loopt wel even achter of ben ik nu gek?