Onweerskansen 20 t/m 23 juli 2016

[Marsel]

Nu we een vrij lange periode met relatief koel en wisselvallig zomerweer achter de rug hebben, verandert vanaf vandaag de drukverdeling vrij rigoureus. We mogen het weertype van de komende dagen gerust (hoog)zomers noemen. Een hoogtetrog neemt immers positie in ten westen van het Europese vasteland terwijl een opbouwende rug zich uitstrekt vanaf het westelijk Middellandse zeegebied tot over onze omgeving. Ook aan de grond manifesteren de druksystemen zich t/m woensdag zodanig dat over W-Eur forse WA zal optreden, zeker op dinsdag en woensdag als het sfc hoog richting DU en C-Eur trekt. Temperaturen schieten, onder invloed van een toenemende zuidoostelijke grondstroming uiteraard de hoogte in met een dergelijke setup en daarmee groeit de onweerskans, met name tijdens woensdagmiddag/-avond. Daar zullen we ons in dit topic op focussen.

Kort synoptisch
Zoals aangegeven treedt gedurende de periode ma t/m wo constante WA over onze regio op, het meest uitgesproken op woensdag als de T850 rap oploopt naar waarden tussen 18 en 20C. De geadvecteerde luchtmassa is heet, droog en over vrij grote diepte goed doorgemengd (EML) hetgeen typisch is voor een Spaanse pluim. De beschreven hoogtetrog neemt tegen die tijd, enigszins afgevlakt en lichtelijk negatief gekanteld, stelling net noordwest van de UK richting W-FR en trekt daarbij langzaam noordoostwaarts. Verder vormt zich in de hete luchtmassa een vrij uitgesproken thermische vore over FR welke woensdagmiddag en -avond (exacte timing volgt later) ons land van WZW naar ONO zal passeren. Het daaropvolgende inactieve KF zal pas donderdag van W naar O ons land aandoen zonder enig significant weer met zich mee te brengen zoals het nu lijkt.

Onweerskansen?
Voorlopig lijkt het er op dat de noordwaarts opstomende warme massa erg droog is hetgeen uiteraard niet constructief is voor grootschalig onweer. Aan de grond lopen Td's onder de EML door wel langzaam op naar waarden tussen 18 en 20C richting woensdagavond, maar eea is icm maxima van iets boven de 30C waarschijnlijk niet genoeg om vanaf de grond 'langs' de warme voet van de EML te komen, oftewel vrije sb convectie lijkt niet meteen aannemelijk. Progtemps tonen dan wel een behoorlijk uitgesproken EML en dus een forse hoeveelheid CAPE maar anderzijds ook een chronisch gebrek aan vocht. 

Er zal dus een forse zet nodig zijn om eea te initieren. Kijkend naar de bovenlucht zien we eigenlijk een soort status quo waarbij de cyclonale invloeden van de hoogtetrog initieel maar mondjesmaat invloed over ons land uit kunnen oefenen. Het patroon oogt geruime tijd vrij neutraal waarbij kortgolvige troggen afwezig lijken en de invloed van de hoogterug tot in de avond nog duidelijk aanwezig is. Bovendien blijft tot die tijd de negatieve invloed van de RU van de jet in het nadeel van convectie spreken. Pas in de loop van de avond schuift het hele patroon iets oostelijker en neemt de cyclonaliteit op hoogte langaam toe (as van de hoogtetrog passeert halverwege de avond). We zien dan enige PVA optreden en dat zou de situatie langzaam wat kansrijker kunnen worden, vooral voor het midden en met name het (noord)oosten van het land.

Een andere potentiële trigger is de prefrontale convergentiezone (thermische vore). Td's pieken nabij die vore en de convergentie in de as zou wellicht het belangrijke zetje kunnen geven. Oplossingen aangaande de eventuele initiatie lopen nog behoorlijk uiteen. GFS laat, net als WRF-ARW overigens, wel enkele zware onweersbuien langs de vore toe. EC houdt het aanmerkelijk rustiger met wat minder activiteit. Ik heb op dit moment nog mijn bedenkingen bij de uitbundige activiteit van GFS en WRF en neig meer naar het EC scenario met een paar pittige onweersbuien over de (noord)oosteijke helft van het land als de forcering van de hoogtetrog samenwerkt met de positie van de convergentiezone. De komende 24h komen ook de meso modellen met hun output binnen de wat betrouwbaardere termijn en zal eea  duidelijker worden. Lijkt me in deze setup overigens wel aannemelijk dat áls het tot onweer komt het met name de (noord)oostelijke helft van het land zal zijn die er mee te maken zal krijgen. Al blijft een geruisloze overgang nog steeds een reële optie.

Scheringwise lijkt deze setup niet schokkend met een diepe schering van hooguit 30kt hetgeen, indien initiatie plaatsvindt, voldoende is voor een organisatiegraad lopend van singlecel (ten tijde van initiatie) tot matig georganiseerd deels opgelijnd multicullulair onweer in een later stadium. Langdurig supercellulaire convectie lijkt me niet meteen aannemelijk. Hoge CAPE (veelal rondom 2KJ) geeft natuurlijk wel direct de dreiging van middelgrote tot grote hagel en in een relatief droge en warme omgeving ook zware windstoten. PW blijft bij dit alles redelijk beperkt (veelal rond 35mm). Details omtrent de vraagtekens bij dit geheel zullen in de vorm van nieuwe updates later volgen in dit topic.

[TaL]

Ik loop alleszinds niet warm van de kansen voor woensdag. Het westen (zeker België) heeft vrijwel geen kans en de situatie nodigt nu ook niet echt uit om nu naar het oosten te rijden. Nee deze laat ik schieten 

Uiteraard hoop ik voor de anderen als ze hopen op onweer of gaan chasen dat ze een mooie dag mogen meemaken!

[Marsel]

Ik loop alleszinds niet warm van de kansen voor woensdag. Het westen (zeker België) heeft vrijwel geen kans en de situatie nodigt nu ook niet echt uit om nu naar het oosten te rijden. Nee deze laat ik schieten 

Uiteraard hoop ik voor de anderen als ze hopen op onweer of gaan chasen dat ze een mooie dag mogen meemaken!

I agree. Deze kans is niet zo uitgesproken ondanks de enorme bak CAPE. Ik zag net wat EC progtemps waarbij het chronische gebrek aan vocht van de warme luchtmassa nogmaals werd benadrukt. Die vraagtekens die ik bij de GFS output heb blijven voorlopig dan ook in stand. Als het al tot onweersbuien komt blijven de ONO-elijke regio's van NL voorkeursgebieden tijdens de avond, maar daar volgen details nog over. Elders waarschijnlijk een geruisloze overgang.

[Armand]

We zullen het zien woensdag. Het viel mij ook al op dat er weinig tot geen neerslag berekend werd (op GFS na). Achja, kan niet altijd feest zijn...

[Ries]

Voor ons hier dus iets om in de gaten te houden duimen draaien 2 hete dagen lang.

[Danny]

De verwachtingen van Hirlam & Harmonie staan hieronder. Duidelijk dat deze modellen ook nog niet op 1 lijn zitten met elkaar. Wordt in de komende runs vervolgd.

[ron12]

Afwachten, tijdens buien zware windstoten morgen

[Danny]

Het KNMI beschrijft de situatie als volgt:

Synoptische situatie:

Zuid van IJsland is een lagedrukgebied aanwezig en deze is vrijwel stationair. Het bijbehorende koufront bereikt woensdag de Britse Eilanden en trekt langzaam oostwaarts. Voor het front is een vore van lagedruk aanwezig waarin een aparte kern ontstaat. Deze lagedrukkern trekt van de Golf van Biskaje over het westen van Frankrijk naar Engeland. Een bijbehorende trog bereikt woensdag in de tweede helft van de middag het zuidwesten van ons land en verplaatst zich noordwaarts en ligt om 18 UTC (met Thetaw850=18C) over onze oostgrens.

Modelbeoordeling:

De modellen lopen de eerste 36 uur wat synoptische ontwikkelingen betreft niet of nauwelijks uiteen. Wat wind betreft zien we wat verschillen ontstaan boven de Noordzee waarbij Harmonie00 nog steeds langs de Engelse Oostkust een veel sterker windveld laat ontstaan dan de andere modellen. Dit is te wijten aan de outflow van de berekende zware buien boven Engeland (mogelijk door te sterke opwarming boven Engeland) die Harmonie laat zien. Woensdag gebeuren met de vore vreemde dingen die nog niet te verklaren vallen; zoals neerslag die niet in de vore maar in een soort trekrug valt.

Neerslag:

Droog. Woensdagmiddag en -avond worden op de trog buien berekend. Gezien de shear (35 kn) en CAPE 2000 j/kg zou dit een squall line of Super Cell kunnen worden.Timing en positie zijn onzeker, zeker gezien de verschillen in de opeenvolgende runs en de verschillende runs.

[Marsel]

Goed, we komen langzaam dichterbij en we hebben inmiddels een beter beeld van de situatie. Ondanks de korte termijn zijn er toch nog behoorlijke verschillen tussen de modellen. Anderzijds is er, indien men de output goed vergelijkt, wel een rode draad in te herkennen. Die rode draad staat in principe al deels in de openingspost beschreven en is, gezien de 00z output, nog steeds valide. Er zijn grofweg drie zaken die we morgen in de gaten dienen te houden.

1. De thermische vore.
Timing is van belang. Eea loopt nog lichtelijk uiteen binnen de verschillende rekenbreinen. Meest aannemelijke lijkt een scenario waarbij het systeem halverwege de middag het zuidwesten van het land in loopt om vervolgens tijdens de late avond al vertragend het (noord)oosten te verlaten. Timing lijkt dus met name voor C- en ONO-NL gunstig. 

2. Hoogtetrog en polaire jet.
Vanaf de late middag, en met name tijdens de avond, loopt de hoogtetrog op het aandachtsgebied in. De as van het systeem ligt om 18Z grofweg NW-ZO georiënteerd over C-NL. De trog is het scherpst richting de UK en de Noordzee. Over ons land is eea wat afgevlakt maar wel voldoende aanwezig om een handje te helpen. Het daarbij horend PVA gebied zou dan mooi kunnen overlappen met de prefrontale convergentiezone. De polaire jet ligt tot eind van de middag zo georiënteerd dat onze regio eerste onder de RU vertoeft. In de loop van de avond schuift eea wat oostelijker waardoor deze negatieve factor wordt opgeheven of we zelfs even onder LU terecht zouden kunnen komen.

3. Tweede impuls.
Terwijl tijdens de late avond de thermische vore over O-NL en W-DU richting NO-FR ligt wordt door sommige modellen een vlakke kortgolvige hoogtetrog gesimuleerd welke op de warme onstabiele massa inloopt en daarmee de boel activeert. Deze tweede impuls zou dan met name voor ZO-NL een late activatie op kunnen leveren. Al zijn de oplossingen omtrent deze evolutie nog niet zeker.

Al deze zaken in ogenschouw nemend, alsook de droogte van de warme onstabiele massa, komen we al snel uit op een scenario waarbij de convergentiezone te vroeg komt voor het het westen en zuidwesten. De droge luchtmassa heeft namelijk langdurig intense aanwarming nodig om de inversie aan de voet van de EML te minimaliseren om vervolgens de onstabiliteit na een duwtje van onderaf daadwerkelijk aan te kunnen spreken. Dit zal door het zetje bij de vore waarschijnlijk vooral over ONO-NL tot uiting kunnen komen. Het idee van mogelijke initiatie ergens over C-NL tijdens de late middag/vroege avond en ontwikkelend richting ONO-NL trekkend lijkt me niet eens een gek idee. Temeer omdat naarmate de avond vordert ook de bovenlucht wat meer mee lijkt te werken. Al moet ik er wel bij zeggen dat eea erg nauw luistert ivm de droogte van de warme massa. De bekende adder onder het gras.

Schering, onstabiliteit en organisatiegraad zijn ongewijzigd tov de openingspost. Eea levert, indien initiatie nabij de vore plaatsvindt, dus een organisatiegraad op lopend van singlecel in initiatiefase tot matig georganiseerd en deels opgelijnd mulitcellulair onweer in een later stadium. SRH loopt met name voor de vore uit door de zuidoostelijke grondstroming behoorlijk op, maar juist daar is de luchtmassa niet in staat om convectie te ondersteunen (te droog). Nabij de vore zelf lopen deze waarden snel terug en lijkt supercellulaire convectie me niet meteen aannemelijk. Maar aangezien initatie dit maal boven ons grondgebied plaatsvindt, de onstabiliteit behoorlijk is (gemakkelijk 2Kj) en er 25-30kt diepe schering aanwezig is moeten we eea wel even goed in de gaten houden.
Als het tot buien komt zijn (zeer) zware windstoten tot rondom 90km/h (zeker ingeval van een samengesmolten of goed ontwikkelde cold pool) en middelgrote tot grote hagel de grootste dreigingen. Uiteraard komt er tijdens een bui een grote hoeveelheid water op korte tijd naar beneden, maar gezien de orientatie tov de bovenstroming (hoewel niet sterk) en de niet exceptionele PW zal wijdverspreide wateroverlast van mindere zorg zijn.

De eventueel tweede impuls zal met name geclusterde elevated convectie behelzen. De vraag is even in hoeverre deze buien tot ontwikkeling komen en of ze tot boven ZO-NL terecht kunnen komen. Voor hetzelfde geld trekt het spul over OZO-BE en NO-FR richting DU tijdens de vroege nacht. De vore blijft overigens als gevolg van behoorlijke vertraging de gehele nacht boven W-DU aanwezig.

Concluderend kunnen we stellen dat ondanks de nijpende droogte van de warme luchtmassa er nabij de vore wel eea mogelijk is, al zit er ook daar blijvend een addertje onder het gras. Áls het tot buien komt is die kans het grootste richting het oosten, noordoosten en mindere mate over het centrale deel van NL. Deze buien kunnen dan overigens wel intens zijn. Elders, dus richting het westen en zuiden, een geruisloze overgang naar koelere lucht op donderdag.

[ron12]

Donderdag nog 30 graden mogelijk langs de oost grens, kleine kans op onweer, vrijdag pas afkoeling 23 graden. zo op de Duitser. Daarna lange periode met standvastig zomer weer, weinig neerslag de rest van de maand verwacht

[Arend]

Harmonie ziet er nu wat beter uit. WRF 4km was al positief en het zelfde geldt voor Hirlam. Nu de praktijk nog.

Estofex komt met een level 1.

A level 1 was issued for N France, BENELUX and NW Germany mainly for large hail, severe wind gusts and excessive precipitation.

... Central France, BENELUX, NW Germany ...

It is difficult to put all details together for the setup over this region as model solutions diverge to some degree. Moderate CAPE values (1000 - 2000 J/kg) are forecast towards 18 UTC as 2 m dewpoints reach upper teens and are ovespread by moderately steep mid tropospheric lapse rates (around 7 K/km between 800 and 600 hPa layer). DLS will reach 10 to 20 m/s, increasing southwards and towards the evening hours. Hodographs look quite messy or with veer-back-veer pattern, suggesting that environment is not very conducive to well developed, persistent supercells. Thus, expected storm type is a mixture of multicells, perhaps with one or two brief supercells. Storms will form especially in the evening to night hours as the decaying cold front approaches the area. Pre-frontal convergence zones could also aid in the initiation, but forecast soundings suggest pronounced cap early into the day. Large hail or severe wind gusts will be possible especially with the first storms (forming in higher LCLs and steeper lapse rates environment) while the later, overnight and likely elevated storms will primarily bear a heavy precip threat.

[Jan van Ooijen]

Guidance:

De problemen met Harmonie lijken grotendeels opgelost, EC is wel op MWS aanwezig, niet in de kaartenbak. De modellen berekenen voor overdag en in de avond een tweetal neerslaggebieden die gekoppeld kunnen worden aan de tweetal vores (bovenluchttroggen). Het eerste bereikt in de loop van de middag weinig actief het zuidwesten en trekt verder activerend noordoostwaarts waarna het eind van de avond het land uittrekt. Een volgend buiengebied trekt dan over België oostwaarts een kan mogelijk het zuidoosten ook nog bereiken. Er zijn wat kleine timings en plaatsverschillen. Harmonie is nog steeds erg droog in de grenslaag, daardoor erg hoge temperaturen en onrealistisch hoge windstoten (86-100 Kn) bij de Britse Eilanden. Deze hebben we maar genegeerd. Wat de temperatuur betreft is het een ander verhaal, voor afgelopen dag zat Harmonie het dichts bij de waarheid.

We schetsen het volgende scenario. In de middag en avond bij de eerste vore mogelijk convectie vanaf de grond, met SBCAPE van 2000+ J/Kg en effectieve schering van rond 15-20 kn is de modus pulse storm/multicel. Gezien de hoge CAPE-waarden is er grote kans op grote hagel, (zware) windstoten en veel neerslag in korte tijd. De vraag is of de buien ontstaan (scenario Hirlam) en of dat de midlevels niet te droog zijn (EC-Harmonie). De vore is echt nodig als forcering, heel illustratief is de CIN in Hirlam. Deze is riant buiten de vore, maar bij de vore daalt deze tot geringe waarden, de capping inversion ben je dan kwijt. Bij de tweede vore lijkt het te gaan om convectie die in Midden-Frankrijk ontstaat en naar ons land wordt geadvecteerd. CAPE-waarden zijn wat minder groot, in de orde van 1000-1500 J/Kg, effectieve schering is erg lastig om aan te geven, lijkt iets hoger dan bij de eerste vore zo'n 20-30 kn. Dit zouden dan multicel-clusters moeten zijn. Bij beide vores speelt forcering bij de hoogtetrog een rol, grootste forcering lijkt echter buiten de landsgrenzen te blijven.

[Joep]

Aanhoudende hitte en in de loop van de middag kans op onweer

In de provincies Noord-Brabant, Limburg, Gelderland en Overijssel is een hittewaarschuwing van kracht. Vandaag wordt het opnieuw zeer warm met middagtemperaturen boven de 30 graden, in het zuidoosten wordt het lokaal 35 graden. Donderdag is het met 25 tot 30 graden nog altijd warm. Ook 's nachts blijft het warm met minima rond 20 graden.

In het noorden en oosten van het land neemt in de loop van de middag de kans op onweersbuien toe, mogelijk met windstoten en hagel. Later in de avond verdwijnen de buien.

Uitgifte: 20/07/2016 05:04 uur LT

[ron12]

Nu al onweer west Frankrijk

[Arend]

Nu al onweer west Frankrijk

Hirlam heeft die buien er in zitten en lijkt de actualiteit goed weer te geven. Als het vervolg ook zo goed is dan zitten we hier prima.

[Gerard1995]

Nu al onweer west Frankrijk

Idd, broeit er best wel leuk idd nu.. en lekker vroeg ook!:)
enige waar ik mn hart een beetje voor vast houd, mocht er een enorme bui ontwikkelen laat em dan niet over Nijmegen trekken, das vragen om problemen..

[david_meyer25]

En Noord-Holland en Zuid-Holland en Zeeland krijgen niks van het onweer zo te zien.

[Arend]

Idd, broeit er best wel leuk idd nu.. en lekker vroeg ook!:)
enige waar ik mn hart een beetje voor vast houd, mocht er een enorme bui ontwikkelen laat em dan niet over Nijmegen trekken, das vragen om problemen..

EC00 komt voor vrijdag met een neerslagbommetje voor Nijmegen. Maar goed, eerst maar eens kijken hoe het vandaag uitpakt.

[Edwin]

Dat is vrijdagmiddag, toch? Laat dat maar mooi wegblijven. Ben ik in nimma

[Joep]

En Noord-Holland en Zuid-Holland en Zeeland krijgen niks van het onweer zo te zien.

Ik hoop het wel daar zit wel de meeste vochtige lucht maar volgens bovenste kaarten meeste kansen elders.

Tis overigens lekker heet in Hoek van Holland boven de 31 graden nu!