Onweerskansen 2 juli 2015

[Wilfred Janssen]

--- De opening van dit topic is grotendeels gebaseerd op 30-06-2015 GFS00UTC en ECMWF00UTC ---

Op dit moment bevind zich een rug van hogedruk boven het Europese vasteland. De as van deze rug bevindt zich ten oosten van de Benelux, hetgeen zorgt voor overwegend oostelijke tot zuidoostelijke stroming. In combinatie met een (hoogte)laag boven de oceaan wordt een continentaal tropische luchtmassa richting de Benelux gevoerd, dit is in de Theta-W erg goed te zien (?w > 18 graden). Aanstaande donderdag(avond) trekt er een thermische vore noordwaarts over de Benelux, dit wordt door meerdere modellen ondersteund. Aandachtspunt nabij deze thermische vore is mogelijk zware convectie.



Op nadering van de thermische vore donderdag eind van de middag wordt de atmosfeer potentieel onstabiel van opbouw. In dit warme en toch redelijk vochtige milieu (dauwpunten ruim boven 20 graden volgens GFS) zien we SBCAPE-waarden oplopen tot boven de 2500J/kg. De MLCAPE blijft met 1500-2000J/kg wat achter, dit is echter ruim voldoende om zware convectie toe te staan.
Ondanks de forse CAPE-waarden laten progtemps een forse CIN (nagatieve CAPE) zien nabij de thermische vore. Er zal dus enige forcering aanwezig moeten zijn om initiatie van buien te verwezenlijken. Zowel ECMWF als GFS laten een scherpe convergentiezone zien aan de noordflank van deze thermische vore. Echter is de forcering op enige hoogte bij ECMWF wat zwakker dan GFS, hetgeen het zwakkere neerslagsignaal verklaart. Dit neemt niet weg dat buienvorming onmogelijk is.



Op basis van de kinematische parameters kan er worden geconcludeerd dat er bij surface based convectie significante organisatie mogelijk is. Waarden als SREH0-3km en SREH0-1km pieken in het zuidwesten van de Benelux naar 500m2/s2 respectievelijk 300m2/s2. Dit in combinatie met een sterk veerend windprofiel en een rechtsgekromde hodogram is het overduidelijk dat rightmovers in dit milieu dominant zullen zijn. Naast de SREH laten zowel de LLS (0-1km) en DLS (0-6km) ook vrij significante waarden zien met 14m/s respectievelijk 24m/s in hetzelfde gebied als de verhoogde heliciteitswaarden. Onderstaande progtemp laat dit profiel fraai zien [Prikpunt Gilze-Rijen, donderdagavond 18UTC].



Een combinatie van deze gegeven kinematische parameters en de potentiële energie die kan vrijkomen wanneer convectie initieert nabij de genoemde convergentiezone resulteert ook in het uitslaan van andere convectieve parameters. Waarden als EHI (Energy-Helicity-Index) en SCP (Supercell Composite Parameter) slaan door samenhang van CAPE en shear fors uit. EHI piekt onder de meest gunstige omstandigheden naar waarden boven de 7, maar zal op basis van MLCAPE en SREH0-3km uitkomen op ongeveer 4, hetgeen nog zeer hoog is voor de Benelux. De SCP slaat wel fors uit met waarden van 15, lokaal meer.





Het algoritme dat het onder andere het KNMI toepast voor het bepalen van de convectieve modus laat vrij overtuigend supercell zien.  Dit heeft allemaal te maken met de overlap van zowel forse CAPE-waarden als shearwaarden. Waar, hoe laat, wanneer en of mogelijke buien ontstaan is nu nog nauwelijks te zeggen. De positie van de thermische vore en de sterkte van de convergentie zullen hierin doorslaggevend zijn. Mocht het in deze setting tot surface based convectie komen dan is de kans op georganiseerde convectie sterk aanwezig. Bij het optreden van deze zware buien moet dan rekening worden gehouden met kans op veel neerslag (hoog gehalte aan precipitable water), grote hagelstenen (tot 5 à 6cm), zeer zware windstoten en ook tornado's zijn niet ondenkbaar (kans erop is en blijft echter klein zoals altijd!). Morgen is er een completer beeld van de situatie, omdat dan ook de non-hydrostatische modellen (WRF, Harmonie) deze setting in beeld hebben. Hierover volgen later updates.





Voor de situaties van komend weekend zullen ook in dit topic updates geschreven worden, op dit moment ligt de focus op komende donderdagavond.

[Jan van Ooijen]

Prachtige en zeer nette update, petje af dat je met dit weer wil schrijven!

[Weerfreak 1337]

Duidelijke en nette update Wilfred! We houden een oogje in het zeil 

[Jan van Ooijen]

Als we naar WRF kijken dan gaat de SC kans naar 15 en SRH naar de 600-650. Mocht er een bui tot ontwikkeling komen dan is het gelijk goed raak!

[Marsel]

Nette update/opening Wilfred. 

Zitten wel een paar grote mitsen en maren aan het verhaal, je hebt ze deels zelf ook al even benoemd. 
Vergis je niet in de kracht van de inversie die aan de voet van de EML aanwezig is op donderdagmiddag en -avond. De vore bevindt zich vrij diep in de warme massa, die gezien de progtemps en dwarsdoorsnedes onderin toch behoorlijk droog is.
Ik zie dat je veel GFS hebt gebruikt, logisch, dat is immer vrij verkrijgbaar. EC progtemps tonen echter aanmerlijk lagere Td's alsmede een opbouw die in de onderste 2km absoluut niet supportive is voor onweersbuien. Pas tijdens de avond met het tegenwerken van de dagelijkse gang lopen Td's op naar >17C.
Zelfs al wordt het nabij de vore eea gelift, dan nog lijkt het realiseren van een bui langs de windsprong (zelfs ten tijde van Tx) uiterst moeizaam te zijn. Neerslagsignalen zijn dan ook erg mager in die regio.

Ik ben het met je eens dat met name aan de warme zijde net langs de as van de vore windprofielen supportive zijn voor mogelijkerwijs zware buien (supercells met alles erop en eraan zelfs). Maar we moeten dus simpelweg uitermate voorzichtig zijn aangezien de kans op een bui juist langs die vore klein is door toedoen van die warme droge deksel op enige hoogte. Uiteraard, als er eentje gaat, dan is het meteen raak en is supercellmodus aannemelijk. Toch zie ik dat zoals de kaarten er nu voor liggen, en dat zeg ik er met nadruk bij, zoals de kaarten er nu voorliggen niet zo snel gebeuren aangezien de enige trigger de convergentie nabij sfc is.. Behoeft tijdens de gehele periode t/m vrijdagochtend natuurlijk wel de aandacht (!).

De grootste onweerskansen liggen mijn inziens juist aan de wat vochtigere westzijde van de EML, hoe ironisch ook dus aan de koele kant van de sfc-vore. Nachtelijke timing en aanwezigheid van koelte in de onderste 1-2km (wind van zee) lijkt dan echter te hinten op louter elevated convectie voor met name het (noord)westen van NL. Dit laatste dan vooral later op de avond en tijdens de nacht naar vrijdag. Ook nu moet opgemerkt worden dat sterke triggers om deze buien aan te jagen en in stand te houden ontbreken. Eerder die dag is een vlakke kortgolvige hoogtetrog herkenbaar boven FR, tegen de tijd dat het systeem vrijwel niet meer zichtbaar is passeert het NL. Wellicht net voldoende....
Elevated spul staat verder over het algemeen niet bekend om de mogelijkeid om aanwezige dynamiek te gebruiken dus hiermee vervalt in ieder geval in het westen de mogelijkheid op zeer goede organisatie. Neemt niet weg dat er wel een pittig (geclusterd) onweer mogelijk is aan die zijde.

We gaan het volgen!

[TaL]

Nette update/opening Wilfred. 

Zitten wel een paar grote mitsen en maren aan het verhaal. 
Vergis je niet in de kracht van de inversie die aan de voet van de EML aanwezig is op donderdagmiddag en -avond. De vore bevindt zich vrji diep in de warme massa, die gezien de progtemps en dwarsdoorsnedes onderin toch behoorlijk droog is.
Ik zie dat je veel GFS hebt gebruikt, logisch, dat is immer vrij verkrijgbaar. EC progtemps tonen echter aanmerlijk lagere Td's zien alsmede een opbouw die in de onderste 2km die absoluut niet supportive is voor onweersbuien. Pas tijdens de avond met het tegenwerken van de dagelijkse gang lopen Td's op naar >17C.
Zelfs al wordt het nabij de vore eea gelift, dan nog lijkt het realiseren van een bui langs de windsprong (zelfs ten tijde van Tx) uiterst moeizaam te zijn. Neerslagsignalen zijn dan ook erg mager.

Ik ben het met je eens dat met name aan de warme zijde net langs de as van de vore windprofielen supportive zijn voor mogelijkerwijs zware buien (supercells met alles erop en eraan zelfs). Maar we moeten dus simpelweg uitermate voorzichtig zijn aangezien de kans op een bui juist langs die vore klein is door toedoen van die warme droge deksel op enige hoogte. Uiteraard, als er eentje gaat, dan is het meteen raak en is supercellmodus aannemelijk. Toch zie ik dat zoals de kaarten er nu voor liggen, en dat zeg ik er met nadruk bij, zoals de kaarten er nu voorliggen niet zo snel gebeuren. Behoeft tijdens de gehele periode t/m vrijdagochtend natuurlijk wel de aandacht (!).

De grootste onweerskansen liggen mijn inziens juist aan de wat vochtigere westzijde van de EML, hoe ironisch ook dus aan de koele kant van de sfc-vore. Nachtelijke timing en aanwezigheid van koelte in de onderste 1-2km (wind van zee) lijkt dan echter te hinten op louter elevated convectie voor met name het (noord)westen van NL. Dit laatste dan vooral later op de avond en tijdens de nacht naar vrijdag. Ook nu moet opgemerkt worden dat sterke triggers om deze buien aan te jagen en in stand te houden ontbreekt. Eerder die dag is een vlakke kortgolvige hoogtetrog herkenbaar boven FR, tegen de tijd dat het systeem vrijwel niet meer zichtbaar is passeert het NL. Wellicht net voldoende....
Elevated spul staat verder over het algemeen niet bekend om de mogelijkeid om aanwezige dynamiek te gebruiken dus hiermee vervalt in ieder geval in het westen de mogelijkheid op zeer goede organisatie. Neemt niet weg dat er wel een pittig (geclusterd) onweer mogelijk is aan die zijde.

We gaan het volgen!

Er is veel windschering in het koele westen en ook de MLcape gaat naar 1000-1500 J/Kg, ik zie toch wat meer dan elevated spul of ga ik veel te kort door de bocht. Ik hoor het graag. (Ik doel vooral op w-belgie en zuidwest/west nederland)

Anders ben ik het volledig eens met je.

@wilfred, nette update zonder sensatie. Keep up the good work! 

[Marsel]

Er is veel windschering in het koele westen en ook de MLcape gaat naar 1000-1500 J/Kg, ik zie toch wat meer dan elevated spul of ga ik veel te kort door de bocht. Ik hoor het graag. (Ik doel vooral op w-belgie en zuidwest/west nederland)

Anders ben ik het volledig eens met je.

@wilfred, nette update zonder sensatie. Keep up the good work! 

Klopt, diepe schering loopt op tot 30-40kt. Maar we moeten gezien de opbouw rekening houden met het feit dat als, met de nadruk op áls, er convectie boven de inversie optreed dat we dan met een pak minder (20-30kt) effectieve schering te maken hebben. Neemt niet weg dat elevated convectie ook indrukwekkend intens kan zijn hoor. Zware windstoten en hoge flashrates zijn in Spaanse pluimen veelgeziene nachtelijke verschijnselen.  Maar nogmaals, we moeten ook hiermee niet te hard van stapel lopen omdat er op hoogte naast die eerder aangehaalde vlakke hoogtetrog weinig triggering plaatsvindt. Morgen meer duidelijkheid wat dat betreft.

[Jan van Ooijen]

SRH waardes en de supercell comp. parameters zijn echt indrukwekkend!

[Marsel]

SRH waardes en de supercell comp. parameters zijn echt indrukwekkend!

Nu nog eea loskrijgen.... . Maar áls er eentje gaat, dan is het feest.

[Jan van Ooijen]

Nu nog eea loskrijgen.... .

Ja dat is en blijft de grote vraag, als het los gaat berg je dan maar

[Armand]

Als het zou losbarsten, dan waarschijnlijk niet in het zuidoosten als ik deze kaarten zo zie. Dat is eigenlijk maar goed ook, want de groenteplanten doen het buiten uitstekend dit jaar. Onweer is altijd welkom voor mij, maar liever geen heftige randverschijnselen...

[Unknown-user1778]

Dat wil ik nog wel eens zien. De kaarten hinten op een westelijk feestje maar we zijn al vaak verrast met rightmovers die opeens ter hoogte van Belgie kiezen voor een oostelijk padje en het westen in de kou zetten Xd
Heel leuk voor ons (z-o) minder voor het westen.
En ook in dit bericht las ik rightmovers   

[hj32]

Nu nog eea loskrijgen.... . Maar áls er eentje gaat, dan is het feest.

Absoluut! 

[Weerfreak 1337]

Dat wil ik nog wel eens zien. De kaarten hinten op een westelijk feestje maar we zijn al vaak verrast met rightmovers die opeens ter hoogte van Belgie kiezen voor een oostelijk padje en het westen in de kou zetten Xd
Heel leuk voor ons (z-o) minder voor het westen.
En ook in dit bericht las ik rightmovers   

Daarom mogen jullie Limburgers dan ook niet klagen. 

[TaL]

Ik moet nog maar zien of het een westelijk feestje wordt, gfs bouwt de onstabiliteit steeds verder af.

[Weerfreak 1337]

Surface Based (vanaf de grond) is het inderdaad weinig (westelijke helft). Maar als je kijkt naar de mixed layer cape, zie je duidelijk de onstabiliteit in het westen.

Zoals Marsel al aankaartte: voornamelijk elevated buien dus, mits er buien ontstaan.

[TaL]

Surface Based (vanaf de grond) is het inderdaad weinig (westelijke helft). Maar als je kijkt naar de mixed layer cape, zie je duidelijk de onstabiliteit in het westen.

Zoals Marsel al aankaartte: voornamelijk elevated buien dus, mits er buien ontstaan.

Jazeker maar deze verminderd ook met de run Nu ja, ik ga niet negatief doen, we staan immers een interessante (zeg maar speciale) week tegenmoet, we zullen het meemaken!   

[lander20]

Jazeker maar deze verminderd ook met de run Nu ja, ik ga niet negatief doen, we staan immers een interessante (zeg maar speciale) week tegenmoet, we zullen het meemaken!   

zo veel is het niet verminderd hoor!
ML cape snachts +- 1500
0-6km shear 20-25+ ms/s
0-1km shear tot 15 m/s!!
srh tussen de 300 en 550!!!
gfs laat nu ook flink neerslagsignaal zien s'avonds eerst in het westen en dan richting centrum en oosten.

als deze dynamiek kan benut worden dan kan er toch serieus noodweer losbarsten?

[NitroGenetics]

zo veel is het niet verminderd hoor!
ML cape snachts +- 1500
0-6km shear 20-25+ ms/s
0-1km shear tot 15 m/s!!
srh tussen de 300 en 550!!!
gfs laat nu ook flink neerslagsignaal zien s'avonds eerst in het westen en dan richting centrum en oosten.

als deze dynamiek kan benut worden dan kan er toch serieus noodweer losbarsten?

idd, er zijn echter nog wel wat addertjes onder het gras waaronder de cin (negatieve cape) en de tempraturen die moeten goed zijn ervoor, zulke dingen kun je echter kort van tevoren pas goed inzien, het gaat weer een nowcast dagje worden, maar als het losbarst gaat het goed los

[ron12]

Ik kwam dit tegen absurd voor donderdag avond en nacht