Najaarsbuien

[Jan van Ooijen]

Najaarsbuien

In de herfst zijn buien langs onze kust in de regel talrijker en zwaarder dan in het binnenland. Oorzaak is het nog relatief warme water van de Noordzee, doordat de zee de warmte van de zomer nog geruime tijd vasthoudt en maar langzaam afkoelt. De hoge temperatuur van het zeewater is in koude vochtige lucht een belangrijke voedingsbron voor buien. Vooral wanneer koude uit de poolstreken afkomstige lucht naar onze omgeving wordt gevoerd vormen zich boven de Noordzee talrijke buien. Die buien zijn vooral in de kustprovincies actief. Boven het koudere land neemt de activiteit van die buien in de regel sterk af, zodat het langs de kust in het najaar een stuk natter is dan in het binnenland.



Zo valt er in de kop van Noord-Holland en op de Wadden in de herfst normaal zo'n 270 tot 290 millimeter neerslag tegen 190 millimeter in midden Limburg. Dit in tegenstelling tot het voorjaar wanneer het binnenland in drie maanden zo'n 30 tot 50 millimeter meer regen ontvangt dan de kust. Ook de kans op onweer is in de drie herfstmaanden september, oktober en november aan de kust groter dan in het binnenland. Op de weerstations langs de Zuid- en Noordhollandse kust wordt in het najaar op gemiddeld 10 of 11 dagen onweer gehoord, terwijl het in die periode in de Achterhoek en in Zuid-Limburg normaal op drie of vier dagen onweert. Het weerlicht van buien boven de Noordzee en aan de kust is bij duisternis in de heldere poollucht vaak tot ver landinwaarts te zien.

De grotere activiteit van najaarsbuien aan de kust uit zich ook in een grotere kans op hagel. In Den Helder gaan de buien in de herfst op normaal acht dagen vergezeld van hagel, terwijl in Brabant en Limburg in die periode gewoonlijk op slechts een of twee dagen hagel wordt waargenomen. Op buiige dagen kan het aan de kust heel guur zijn, terwijl het weer in het binnenland tijdens zonnige momenten en uit de wind nog kan meevallen.

KNMI