Ster met mogelijk negen planeten ontdekt

[Jan van Ooijen]

Ster met mogelijk negen planeten ontdekt

Wetenschappers hebben een zonachtige ster met mogelijk negen exoplaneten ontdekt. Als alle negen exoplaneten daadwerkelijk worden bevestigd, dan is HD 10180 de ster met de meeste planeten tot nu toe. De ster HD 10180 bevindt zich op een afstand van 130 lichtjaar bij ons vandaan. Dit is relatief dichtbij, waardoor astronomen makkelijker exoplaneten kunnen spotten dan bij verdere sterren. De negen planeten zijn heel erg verschillend. Eentje is 65 keer zwaarder dan de aarde, terwijl een andere planeet slechts 1,4 zwaarder is dan de aarde.

Eerder vonden wetenschappers al zes planeten rondom de ster HD 10180. Britse en Finse astronomen hebben de gegevens van dit onderzoek gebruikt en opnieuw geanalyseerd. Zij vonden vervolgens drie nieuwe planeten, zoals te lezen is in het onderzoeksrapport op Arxiv.org.



Vaag record
'Ster met de meeste planeten gevonden'. Het klinkt mooi, maar eigenlijk is het een zeer vaag record. En wel om twee redenen. Eén: de kans is zeer groot dat er andere sterren zijn met nog veel meer planeten. Het is alleen niet altijd even makkelijk om exoplaneten te tellen rondom andere sterren. Aan de andere kant: misschien heeft HD 10180 wel veel meer planeten dan negen stuks. Ook dit is mogelijk.

De tweede reden waarom het een vaag record is, is omdat we nog steeds niet echt weten wat een planeet is. Er zijn regels opgesteld in 2006 – toen Pluto het statuut van planeet verloor – maar het is niet altijd mogelijk om die regels te controleren. Eén regel is bijvoorbeeld 'een planeet heeft de omgeving van haar baan schoongeveegd van andere objecten'. Alle objecten in de asteroïdengordel voldoen niet aan deze regel en zijn dus geen planeten. De aarde heeft haar baan echter wel schoongeveegd en is dus wel een planeet. Buiten ons zonnestelsel is het veel moeilijker om planeten te toetsen. Vanaf de aarde is het moeilijk om te zien of een exoplaneet zijn baan heeft schoongeveegd of dat de planeet deel uitmaakt van een asteroïdengordel. De exoplaneten die tot dusver zijn ontdekt, zijn waarschijnlijk groot genoeg om aan deze regel te voldoen, maar in de toekomst zullen steeds meer kleinere objecten gevonden worden. Hoe stellen we dan vast of iets een planeet of dwergplaneet is?

Niet uniek
Record of niet: het maakt de vondst van de onderzoekers niet minder interessant. De afgelopen jaren worden er steeds meer exoplaneten getraceerd met allerlei observatoria, zoals het Kepler observatorium. De vondsten bevestigen dat er meer dan genoeg planeten in het heelal zijn en dat ons zonnestelsel dus niet uniek is.

Bron Scientas