Neerslagtekort niet eerder zo groot in het voorjaar

[TMCThomas]

Neerslagtekort niet eerder zo groot in het voorjaar



Sinds de start van het groeiseizoen op 1 april was het neerslagtekort niet eerder zo groot als dit jaar. Vandaag staat het tekort op 136 mm en eind van deze maand komen we op circa 164 mm uit. Het neerslagtekort wordt sinds 1906 bijgehouden en in ruim 100 jaar was het niet zo droog als nu. In 2011 was het tekort in deze tijd 133 mm en in 1976, uiteindelijk het droogste zomerhalfjaar ooit, 114 mm.

Het neerslagtekort wordt berekend door te kijken naar de gemiddelde hoeveelheid neerslag over 13 locaties verspreid in het land en de verdamping. Als er meer neerslag verdampt dan valt, spreken we van een neerslagtekort. Een neerslagtekort is heel normaal in ons zomerhalfjaar. Gemiddeld is eind mei sprake van een neerslagtekort van 40 mm en in juli en augustus is dit bijna 90 mm. Vanaf november valt gemiddeld meer neerslag dan er verdampt. Dan is sprake van een neerslagoverschot en dit water wordt opgeslagen in de grond of afgevoerd naar zee.

In de grafiek hieronder zien we de top-5 jaren (sinds 1958) met het grootste neerslagtekort op dit moment.



Recordhoeveelheid verdamping en recordweinig regen
Dat dit jaar het oude record uit 2011 verpletterd heeft met twee dingen te maken. Ten eerste is er met landelijk 31 mm tegen 101 mm normaal sinds 1 april recordweinig regen gevallen. In 2011 viel met 40 mm iets meer regen en in 1976 was dit 41 mm. Dit is een verschil van circa 10 mm. Toch is het neerslagtekort dit jaar veel groter dan in 2011 en 1976.
Dit komt omdat er dit jaar een recordhoeveelheid vocht is verdampt van 196 mm. Daarmee is het record wat pas 1 jaar stond nu alweer verbroken. In april en mei 2018 verdampte namelijk 174 mm. Toen was er overigens nu nog geen droogte, want er viel ook van tijd tot tijd flink wat neerslag, waardoor het neerslagtekort eind mei niet groter dan 59 mm was. Het neerslagtekort van 164 mm werd in 2018 pas op 7 juli bereikt! In 2011 verdampte tot 31 mei 172 mm. Het jaar 1976 vinden we op een 14e plaats met 155 mm verdamping.

Zeer zonnig en schone lucht
Het is niet gek dat de verdamping dit jaar recordgroot is. April was de zonnigste ooit gemeten en deze meimaand wordt met ruim 300 uur zon de op één na zonnigste ooit, na 1989.
Mogelijk hebben de coronamaatregelen bijgedragen aan dit zon- en verdampingsrecord. Door de draconische maatregelen om de verspreiding van het coronavirus in te dammen, lag de uitstoot van kooldioxide (CO2) begin april maar liefst 17% lager dan die van een jaar eerder. Ook fijnstof, zoals NO2, is sterk afgenomen. We weten dat de afname van fijnstof in de atmosfeer direct invloed heeft op het aantal uren dat de zon schijnt (dit stijgt flink) en het aantal mistdagen (dit neemt sterk af). Afgelopen tientallen jaren is in ons land de hoeveelheid zonuren al toegenomen en het aantal mistdagen sterk teruggelopen, door het schoner worden van de lucht.

Hoe gaat het verder?
De vooruitzichten blijven voorlopig warm, zonnig en droog dus dagelijks kan wel 5 mm verdampen. Ook de eerste dagen van juni verandert dit niet. In de loop van de week, vanaf donderdag 4 juni, stijgt de kans op een regen- of onweersbui. Maar lokale onweersbuien brengen voorlopig nog geen verlichting.

Jordi Huirne / Weer.nl

bron: weer.nl

[Armand]

Die hoge verdamping is inderdaad uitzonderlijk en heeft zoals eerder gezegd duidelijk te maken met het vele aantal zonuren deze lente. Ook de komende dagen nog veel zon met dus veel verdamping. Pas begin juni komt met name GFS de laatste runs met meer regenkansen. Tot dusver nog op de langere termijn en nog erg onzeker, maar wel wat toenemende kansen. 2011 komt zoals het artikel al aangeeft erg overeen met dit jaar, maar vormt wel een goed voorbeeld dat het neerslagtekort alsnog kan omslaan:



Met name juli en augustus verliepen hier uiterst nat, waarbij het opgelopen neerslagtekort weer grondig naar beneden werd gewerkt. 1976 is dan weer een uitstekend voorbeeld voor te laten zien dat een dergelijk neerslagtekort in de lente kan leiden tot een zeer droge zomer. Het kan dus werkelijk nog alle kanten op als we de actuele situatie proberen te vergelijken met het verleden. Het feit is wel dat we nu met de extreme droogte zitten en voorlopig nog (lang) niet vanaf zijn.