Mooie zonsondergang

[seetekst]

Regelmatig ga ik naar het strand om de zonsondergang te fotograferen. Soms prachtig, soms 'gewoontjes'. En natuurlijk altijd net als ik thuis blijf, kleurt de hemel rood, paars, roze, oranje! Kun je nou van te voren voorspellen of de zonsondergang 'gekleurd' zal zijn? Of is dat toch altijd een kwestie van afwachten? En hoe wordt die kleuring eigenlijk veroorzaakt?

En kan het zo zijn dat door de zonnevlek die richting aarde komt de zonsondergang meer gekleurd is?

[Marsel]

Beetje laat, maar ach beter laat dan nooit .

In principe worden verkleuringen in de troposfeer (buiten wolken om) bepaald door de aanwezige hoeveelheid kleine deeltjes en de invalshoek die het zonlicht op dat moment heeft. Bepaalde luchtsoorten en atmosfersiche omstandigheden staan bekend om hun vermogen om vrij veel kleine deeltjes te bevatten. Denk hierbij aan een stabiele of ondiepe grenslaag onder een inversie of in de warme tropische luchtmassa's. Deze kleine deeltjes zorgen er bij hoge zonnestand voor dat vooral blauw licht het sterkst verstrooid wordt.  Wanneer de zon vervolgens lager komt te staan moet het licht een langere weg door de 'vertroebelde' luchtlagen afleggen waardoor het rode licht (wat een grotere golflengte heeft dan blauw licht) duidelijker verstrooid wordt. Dit resulteert in de rode/roze/oranje kleur die we zien. Je kunt je voorstellen dat in de schone polaire luchtmassa's zonsondergangen over het algemeen niet bijzonder zullen zijn omdat deze luchtsoort vaak helder, schoon en enigszins onstabiel is.

Wat ook mooi kleurt zijn buienwolken en wolkensoorten die zich op hoog en middelbaar niveau bevinden (denk aan Ci en Ac bijvoorbeeld). Wegtrekkende frontale bewolking kan bij lage zonnestand ook een bijzonder spectakel opleveren.

Wanneer de atmosfeer veel vocht bevat, of andere deeltjes die relatief groot zijn (stof, zand bijv), zal dit overdag een wittige kleur opleveren, waardoor het hemelsblauw wat flets oogt. Deze deeltjes verstrooien namelijk alle golflengtes even sterk hetgeen wij waarnemen als wit licht. Bij zonsondergang in een vochtige atmosfeer zijn vaak roze tinten te zien als het rood en wit enigszins mengen.

Dus resume; zoek voor mooie rode zonsondergangen/-opgangen dagen uit met stabiele of 'viezige' grenslaag. Dus niet in de polaire lucht. Zeker bij lage zonnestand geeft dat soms tijdelijk een mooie dieprode kleur (ook van de maan trouwens!). Vocht kan hierbij ook een positieve rol spelen. Houd verder rekening met hoge- en middelbare bewolking of buien, deze kunnen met lage zonnestand mooi verkleuren.