Wereld Meteorologische Dag

[Jan van Ooijen]

Wereld Meteorologische Dag

23 maart 2012 - Ieder jaar op 23 maart bundelen de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) en de internationale meteorologische gemeenschap hun krachten in het kader van de Wereld Meteorologische Dag. De datum, aansluitend aan de Wereld Waterdag, herinnert aan de oprichtingsdag van de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO), een overkoepelende meteorologische organisatie, waar 189 landen bij aangesloten zijn.

Op internet wordt aandacht besteed aan de speciale dag met documentatie rond een bepaald thema binnen het aandachtsgebied van de organisatie. Thema dit jaar is, vrij vertaald, het bouwen van de toekomst op weer, klimaat en water. De prioriteit van het netwerk van klimaatinstellingen in de informatievoorziening ligt bij het terugdringen van de risico's bij rampen die samenhangen met water, gezondheid en voedsel.



Verschillende sociaal economische sectoren, zoals landbouw, gezondheid, transport en de energiesector kunnen profijt hebben van informatie over weer en klimaat. Zowel van actuele informatie om te waarschuwen voor extreem weer als van klimatologische informatie om in te spelen op ontwikkelingen voor de langere termijn. Ongeveer de helft van de wereldbevolking woont tegenwoordig in stedelijke gebieden. Zo'n vijftig jaar geleden woonde daar nog maar een derde van de bevolking. Megasteden doemen op als valkuilen voor overstromingen, hitte en vervuiling die verband houden met lokale klimatologische omstandigheden en veranderingen van het klimaat.

Zonder de WMO zouden weerberichten zoals we die tegenwoordig kennen onmogelijk zijn. Weersverwachtingen zijn gebaseerd op waarnemingen uit de hele wereld. Eén van de belangrijkste taken van de WMO is het in stand houden van een mondiaal waarnemingsnetwerk. De waarnemingen worden wereldwijd volgens voorgeschreven standaardmethodes op dezelfde wijze verricht, zodat de gegevens onderling vergelijkbaar zijn en gebruikt kunnen worden voor modelberekeningen waarop de weersverwachtingen zijn gebaseerd.

Dagelijks verwerken drie mondiale, 189 nationale en 34 regionale meteorologische diensten minstens vijftien miljoen gegevens. Het overkoepelende weerbureau is van groot belang voor internationale samenwerking op meteorologisch gebied. Taken zijn de uitwisseling van meteorologische gegevens en producten en het bevorderen van wetenschappelijk onderzoek. Wegbereider van internationale samenwerking in de meteorologie was de Societas Meteorologica Palatina die in de achttiende eeuw initiatief nam tot een internationaal netwerk van waarnemers. De eerste officiële internationale meteorologische organisatie is in 1873 opgericht door Buys Ballot (1817-1890), ook oprichter van het KNMI.



Op 23 maart 1950 is deze organisatie omgedoopt in de WMO, een gespecialiseerde organisatie van de Verenigde Naties met het hoofdkantoor in Genève. De organisatie richt zicht niet alleen op het weer maar ook op de klimaatverandering en de gevolgen van de samenleving. In samenwerking met onder meer het United Nations Environmental Programme (UNEP) zijn onderzoeksprogramma's opgesteld waaronder het wereldwijde klimaatwaarnemingssysteem (Global Climate Observing System). Tal van vrijwilligers leveren een belangrijke bijdrage aan het waarnemingsnetwerk voor onderzoek van het klimaat, zeker ook aan onderzoek naar klimaatveranderingen in stedelijke gebieden waar veel waarnemers zijn te vinden. Zo maakt het KNMI gebruik van vrijwilligers voor neerslagwaarnemingen en voor specifieke projecten, zoals het onderzoek naar het stadsklimaat.

Bron KNMI