Wetenschappers sturen ijs naar Antarctica om het te kunnen bewaren

[Sven]

Wetenschappers sturen ijs naar Antarctica om het te kunnen bewaren



Wetenschappers willen ijs van over de hele wereld naar Antarctica sturen. Ze vrezen dat gletsjers over de hele wereld smelten als gevolg van de klimaatverandering, maar willen er toch voor zorgen dat het ijs bewaard blijft. Daarvoor slaan ze het op in een kluis op de koudste plaats op aarde. Dat schrijft de BBC. 1,5 graad Celsius op 11 jaar tijd. Dat was het temperatuurverschil dat wetenschappers van het Centre National de la Recherche Scientifique maten tussen 1994 en 2005 in de diepte van de Col du Dome in de Franse Alpen. "Veel niet-polaire gletsjers smelten door de effecten van global warming. Ze zullen nog deze eeuw verdwijnen, de hoogste smelten nu al tijdens de zomer", zegt Jerome Chappellaz van het CNRS. "Wij zijn de enige wetenschapstak wiens archief dreigt te verdwijnen van de planeet." Om dat nakend onheil het hoofd te bieden zijn Italiaanse en Franse wetenschappers begonnen met het verzamelen van ijsmonsters uit de Col du Dome. Vanaf 2016 worden die stalen als eerste opgeslagen in de natuurlijke Antarctische ijskluis duizenden kilometers verderop. Het ijsarchief zal zich tien meter onder de grond in een sneeuwgrot bevinden in het Concordia Research Station, een permanente basis die in 2005 geopend werd op het Antarctisch Plateau.

^{Beste diepvriezer op de planeet}

Een ijsmonster zoals het uit de oppervlakte geboord wordt, tientallen meters diep. Het ijs ligt er veilig, zo verzekert Chappellaz, in een natuurlijke diepvriezer en bij een constante temperatuur van -50 graden Celsius. "Zelfs met de opwarming van het klimaat, zelfs als Antarctica met een paar graden opwarmt, dan nog zullen we toegang hebben tot de beste diepvriezer van de planeet. We weten dat het ijs hier veilig ligt voor jaren, zelfs eeuwen." De koudste temperatuur ooit gemeten bij het poolstation is -84,6 graden. Cilindrische ijsmonsters worden via boringen uit gletsjers gehaald. Op de Col du Dome kunnen wetenschappers op die manier 130 meter lange en 10 centimeter dikke stalen naar boven halen. In een tweede missie trekken ze ook nog naar de Boliviaanse Andes, om daar Zuid-Amerikaans ijs naar boven te halen en naar Antarctica te verschepen.

^Luchtbubbels

Gletsjerijs, dat op het land gevormd wordt, is niets anders dan sneeuw die duizenden jaren lang in lagen op elkaar is gestapeld. Maar wat wetenschappers vooral interesseert, zijn de luchtbubbels tussen de ijskristallen die een schat aan informatie bevatten over de atmosfeer op het moment dat het ijs werd gevormd. Elke boring in een gletsjer betekent dus een reis terug in de tijd. Met de resultaten van dat historisch onderzoek kunnen wetenschappers het klimatologisch verleden reconstrueren en proberen betere voorspellingen te maken voor de toekomst. "Veel informatie die we nu al hebben komt van ijsmonsters uit Antarctica zelf of van Groenland", legt Chappellaz uit. "Maar dat is niet genoeg, omdat ze niet veel zeggen over bijvoorbeeld de effecten van vervuilende stoffen sinds het begin van de industriële revolutie. Gletsjerijs heeft het voordeel dat het dichter bij bewoonde gebieden ligt en dus een veel waardevollere bron van informatie is." Als wetenschappers het gletsjerijs kunnen vergelijken met het poolijs, kunnen ze mogelijk ook iets zeggen over de mate waarin de mens verantwoordelijk is voor bepaalde veranderingen.

^{Volgende generatie}

Maar daarvoor moeten de onderzoeksdata, en dus ook de onderzoeksobjecten, wel betrouwbaar zijn. "De laatste jaren begint het oppervlaktewater op bepaalde plaatsen te smelten. Water dat dan helemaal door het ijs naar beneden druppelt, 'vervuilt' de informatie erin", zegt Chappellaz nog. Daarom moeten ze het ijs nu bovenhalen en zo koud mogelijk opslaan zodat het in de toekomst bestudeerd kan worden. "De veiligste plaats daarvoor is Antarctica." Chappellaz en zijn team hopen dat naast de Italianen ook nog andere nationaliteiten aan het project zullen deelnemen. "Chinezen, Amerikanen, Brazilianen, Russen, ... Elk land dat gletsjers kent, mag zijn eigen project beheren en het ijs naar Antarctica brengen. Want dit project is niet voor ons, maar voor de volgende generatie. Wij zijn verantwoordelijk voor wat er gaande is met de planeet, maar het zijn onze kinderen en kleinkinderen die er de gevolgen van zullen ondervinden. We hebben dan ook de verantwoordelijkheid voor de volgende generaties wetenschappers om een archief aan te leggen voor het te laat is."

^{Bron: HLN}